Wydział Nauk Historycznych oraz Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku
Dom Wiedemanna w Pruszczu Gdańskim
zapraszają do udziału w interdyscyplinarnej konferencji naukowej
„Ewa wzywa 07...”
„07 zgłoś się”
– wokół fenomenu kulturowego
Konferencja odbędzie się w Gdańsku w dniach 13-14 lutego 2025 r.
Zaproszenie
Formularz zgłoszeniowy
Był rok 1976, kiedy Sławomir Borewicz z placówki Ministerstwa Handlu Zagranicznego w Londynie trafił do Stołecznego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Warszawie. W ten sposób rozpoczyna się opowieść o bohaterskim poruczniku, którego hasło wywoławcze dyspozytorni Milicji Obywatelskiej to „07”. Składający się z 21 odcinków serial 07 zgłoś się był emitowany w Telewizji Polskiej w latach 19761989, szybko zyskując status produkcji kultowej. Stało się tak nie tylko za sprawą grającego główną rolę Bronisława Cieślaka, który podbił serca widzów, ale także na skutek przyjętej przez scenarzystów (Krzysztof Szmagier, Michał Konar, Stefan Klonowski, Andrzej Kamiński, Kazimierz Tarnas) i reżyserów (Krzysztof Szmagier, Kazimierz Tarnas, Andrzej Jerzy Piotrowski) formuły, która pozwoliła na wierne oddanie klimatu społeczno-obyczajowego czasów ukazanych w poszczególnych odcinkach serialu.
Nie byłoby jednak serialu, gdyby nie zainicjowana wcześniej seria wydawnicza Ewa wzywa 07… Wydawana pod patronatem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w latach 1968-1989 objęła 146 zeszytów, których autorami byli wybitni scenarzyści i pisarze, w tym m.in.: Danuta Frey, Zbigniew Safjan, Janusz Głowacki, Andrzej Szypulski, Andrzej Szczypiorski, Aleksander Ścibor-Rylski, Helena Sekuła (Helena Turbacz), Jerzy Janicki, Zygmunt Zeydler-Zborowski, Larysa ZajączkowskaMitznerowa (Barbara Gordon). Opowiadania, wydawane przez „Iskry” w formie charakterystycznych niebiskich zeszytów, z owalnym logo „Powieść co miesiąc”, w połowie lat 70. opatrywane były hasłem „30 lat Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej”. Osiem historii zaprezentowanych w serii Ewa wzywa 07… zostało zekranizowanych jako odcinki serialu 07 zgłoś się.
W tym roku minęło 35 lat od wydania ostatniego zeszytu serii Ewa wzywa 07…, a także emisji ostatniego odcinka serialu 07 zgłoś się. I choć seria wydawnicza odeszła już nieco w zapomnienie, tak inspirowany nią serial nadal cieszy się popularnością, a nawiązania do niego wciąż odnaleźć można w różnych tekstach (pop)kultury. Biorąc to pod uwagę, chcielibyśmy zaprosić Państwa do wspólnej refleksji nad tym fenomenem kultury, refleksji w czasie której chcielibyśmy poszukać odpowiedzi na kilka pytań:
- Czy i na ile seria wydawnicza i serial telewizyjny zrealizowały zadania wyznaczone im przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i wpłynęły na poprawę wizerunku Milicji Obywatelskiej w społeczeństwie polskim?
- Na ile seria wydawnicza i serial telewizyjny ukształtowały (kształtują nadal) wyobrażenie odbiorców o pracy Milicji Obywatelskiej, formacji działającej w latach 1944-1990?
- W jaki sposób i w jakim stopniu porucznik Borewicz oraz bohaterowie serii Ewa wzywa 07… wpłynęli na inne dzieła kultury i ich twórców?
- Na ile trwały charakter ma popularność serii i serialu – jak funkcjonują one obecnie, po ponad trzech dekadach od ukazania się ostatnich zeszytów i emisji ostatnich odcinków?
Kreśląc tak szeroką perspektywę badawczą zapraszamy do udziału w konferencji przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych, a zwłaszcza: historyków, literaturoznawców, socjologów, filmoznawców, teatrologów, językoznawców, historyków sztuki, politologów, kulturoznawców, historyków idei. Mamy nadzieję, że wśród zaproponowanych poniżej perspektyw badawczych odnajdą Państwo intrygujące obszary wymagające rozpoznania i zbadania. Proponujemy podjęcie m.in. takich problemów jak:
- recepcja całej serii i poszczególnych zeszytów, a także serialu i poszczególnych odcinków (krytycy, czytelnicy, widzowie),
- wydania kolejnych zeszytów serii, obieg czytelniczy, dostępność w bibliotekach,
- relacje: 8 zeszytów serii – 8 odcinków serialu,
- seria Ewa wzywa 07… na tle literatury kryminalnej i powieści milicyjnych,
- prawda historii a rzeczywistość ukazana w serii wydawniczej i serialu, przemilczenia i białe plamy,
- seria wydawnicza i serial jako źródło historyczne (świadectwo epoki PRL, relacje obywatel-władza, warsztat pisarski i filmowy lat 70 i 80),
- seria wydawnicza i serial jako narzędzia propagandy,
- wzorce kulturowe w serii wydawniczej i serialu (m.in. role społeczne, wizerunek milicjanta, relacje damsko-męskie),
- powieści i filmy jako fenomeny społeczne,
- pamięć o poruczniku Borewiczu w przestrzeni publicznej, punkt odniesienia dla działań wystawienniczych, muzealniczych, edukacyjnych,
- nowe odczytania serii wydawniczej i serialu (krytyka feministyczna, geopoetyka, ekokrytyka).
Konferencja jest organizowana w trybie hybrydowym.
Zgłoszenia na konferencję (załączony formularz) przyjmujemy do 15 stycznia 2025 r. Propozycje referatów prosimy kierować na adres e-mailowy: ewawzywa07@gmail.com
W przypadku dużej liczby zgłoszeń zastrzegamy sobie prawo wyboru referatów. O włączeniu wystąpienia do programu poinformujemy do 20 stycznia 2025 r. Termin wpłat opłat konferencyjnych upływa 30 stycznia 2025 r.
Koszt uczestnictwa dla osób, które przyjeżdżają do Gdańska, wynosi 450 zł.; dla uczestników online – 250 zł. Opłata konferencyjna obejmuje: przygotowanie materiałów konferencyjnych, publikację materiałów pokonferencyjnych, wyżywienie w trakcie konferencji (dla osób przyjeżdżających). Nie zapewniamy noclegów.
Kierownik Konferencji:
dr Bartosz Gondek bartosz.gondek@awf.gda.pl tel.: 507 09 38 62 (AWFiS, Gdańsk)
Sekretarze konferencji:
dr Iwona Bonisławska iwona.bonislawska@awf.gda.pl tel.: 608 57 35 30 (AWFiS, Gdańsk)
mgr Magdalena Barganowska-Olbryś m.a.barganowska@gmail.com tel.: 602 786 502 (Dom Wiedemanna)
Komitet Naukowy Konferencji:
prof. dr hab. Dariusz Brzostek (UMK, kulturoznawstwo)
prof. dr hab. Paweł Cięszczyk (AWFiS, nauki o kulturze fizycznej)
prof. dr hab. Adam Grzeliński (UMK, filozofia)
dr hab. Marcin Hlebionek, prof. UMK (historia)
prof. dr hab. Marek Jeziński (UMK, dziennikarstwo i komunikacja społeczna)
prof. dr hab. Jarosław Kłaczkow (UMK, historia)
dr hab. Katarzyna Kulpińska, prof. UMK (nauki o sztuce)
dr hab. Marcin Lisiecki, prof. UMK (kulturoznawstwo i etnologia)
dr hab. Rafał Moczkodan, prof. UMK (literaturoznawstwo)
dr hab. Joanna Nowosielska-Sobel, prof. UWr (historia)
prof. dr hab. Stanisław Roszak (historia)