Praktyki terenowe

Podczas realizacji studiów z zakresu etnologii – antropologii kulturowej możliwe jest odbycie praktyk terenowych. Są one istotnym sposobem pozyskiwania umiejętności niezbędnych w zawodzie etnologa-antropologa kulturowego. Mają na celu przygotowanie do prowadzenia samodzielnych badań z wykorzystaniem metod typowych dla dyscypliny. Realizowane są na terenie całego kraju, a niekiedy za granicą. Badania mogą przybrać formę uczestnictwa w obozie i wyjeździe szkoleniowo-badawczym lub indywidualnej realizacji wybranego tematu badawczego pod kierunkiem pracownika Katedry. Praktyki pozwalają na wykształcenie umiejętności warsztatowych studentów, związanych z kontaktem z drugim człowiekiem i ze zbieraniem materiałów między innymi podczas przeprowadzonych rozmów i obserwacji. Przygotowują do roli profesjonalnego badacza terenowego i umożliwiają zdobycie kompetencji użytecznych w przyszłych działaniach zawodowych.

Studenci toruńskiej etnologii, w ramach przedmiotu “Technika i metodologia badań etnologicznych“, mają corocznie organizowane zbiorowe wyjazdy “w teren”. Ich celem nie jest prowadzenie badań naukowych, lecz praktyczna nauka zbierania materiału, weryfikacja wcześniej nabytej wiedzy teoretycznej w tym zakresie. Co kilka lat zmieniamy miejsca wyjazdów. Do tej pory były to m.in.: Podhale (z bazą w Gliczarowie), Warmia (z bazą w Pluskach), Pomorze (z bazami na Helu, w Bytowie, Darłowie i Gryfinie) oraz Wielkopolska. W latach 2012, 2014 i 2015 nasi studenci, dzięki współpracy z Omskim Państwowym Uniwersytetem im. F. Dostojewskiego, mogli także uczestniczyć w terenowych badaniach na Syberii Zachodniej i porównać nasze metody pracy badawczej z rosyjskimi.

Dzięki  aktywnej współpracy Katedry z wieloma muzeami, nasi studenci systematycznie odbywają praktyki muzealne, połączone nierzadko ze zbieraniem materiałów terenowych dla muzeów. Poznali w ten sposób pracę m.in.: Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prufferowej w Toruniu, Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu czy Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.

Studenci podejmują także samodzielne badania terenowe wokół problemów, którymi się interesują, na potrzeby prac semestralnych lub dyplomowych. Zasadą badań terenowych prowadzonych przez studentów jest realizacja własnego problemu badawczego, wymyślonego, przygotowanego i w konsekwencji sprawdzonego w kontakcie z ludźmi. Studenci podejmują się najróżniejszych tematów. Niektóre z nich dotyczą przemian dokonujących się na polskich pograniczach językowo-kulturowych. Inne, współczesnej wsi – klasycznych tematów w nowoczesnym wydaniu (dożynki, rzeźbiarstwo ludowe, lokalna i regionalna kuchnia, kapele ludowe, grupy taneczne). Niektórzy studenci zajmują się charakterystyką grup wyznaniowych (żydowskich, muzułmańskich, ewangelickich, prawosławnych, katolickich). Nie zostają pominięte zjawiska uniwersalne (moda na wegetarianizm, freetarianizm, lecznictwo niemedyczne, szeptuchy, miejsca nawiedzone, poczucie swojskości i obcości, tatuaże, kibice sportowi, blokowiska itd. Każdy znaleźć może dla siebie swój wymarzony wątek, przygotować się do badań i sprawdzić w roli samodzielnego etnografa/etnologa/antropologa.