Koło naukowe arabistów “Zahra as-Sahra”

Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra” powstało w 2011 roku przy Pracowni Języka i Kultury Arabskiej na Wydziale Filologicznym UMK z inicjatywy studentów filologii – specjalność lingwistyka stosowana: język francuski z językiem arabskim. Od momentu powołania Koła jego opiekunem jest dr Magdalena Lewicka, kierownik Pracowni Języka i Kultury Arabskiej. Podstawowym celem i zadaniem, dla którego realizacji utworzone zostało Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra” jest działanie na rzecz popularyzacji wiedzy nt. świata islamu i kultury arabsko-muzułmańskiej, a ponadto rozwijanie życia naukowego wśród studentów i współpracy z ośrodkami naukowymi, instytucjami kultury, stowarzyszeniami muzułmańskimi i placówkami dyplomatycznymi państw arabskich w Polsce.

Wydarzenia zorganizowane przez Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra”:

I Dni Kultury Arabskiej i Muzułmańskiej w Toruniu (2013)
II Dni Kultury Arabskiej i Muzułmańskiej w Toruniu (2014)
III Dni Kultury Arabskiej i Muzułmańskiej w Toruniu (2015)

Skład zarządu Koła Naukowego Arabistów „Zahra as-Sahra”:
1. Prezes Koła – Maciej Szott
2. V-ce Prezes Koła – Weronika Szymańska-Sitkiewicz

3. Skarbnik Koła – Aleksandra Kubajewska
4. Sekretarz Koła – Dominika Kowalska
5. Opiekun Koła – dr Magdalena Lewicka

Statut Koła Naukowego Arabistów „Zahra as-Sahra” (314 KB)

Regulamin Koła Naukowego Arabistów „Zahra as-Sahra” (70 KB)

Kontakt:
Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra”
Pracownia Języka i Kultury Arabskiej UMK
Collegium Humanisticum
ul. W. Bojarskiego 1
87-100 Toruń
e-mail: kolo.naukowe.arabistow@gmail.com

“Orient Express”

Wszystkim tym, którzy są ciekawi świata, zafascynowani innymi kulturami i odległymi lądami w relacjach interesujących osób proponujemy cykl spotkań z serii „Orient Express”. Zaproszeni przez nas goście prezentować będą wciąż tak mało znany, a zarazem tak intrygujący, świat muzułmańskiego Orientu, jego dziejów i współczesności oraz różnych aspektów kultury, a wszystko to w wykładach, prelekcjach, dyskusjach oraz ilustrowanych tysiącami bajecznie kolorowych zdjęć opowieściach z wypraw pełnych bliskowschodnich zapachów i smaków. Zapraszamy w niezwykłą podróż Orient Expressem, którego każdy przystanek przeniesie Was w inny obszar arabsko-muzułmańskiej tradycji i codzienności, poruszy Waszą wyobraźnię, pomoże odkryć, poznać i – przede wszystkim – zrozumieć ów, owiany mgiełką tajemniczości, a w ostatnich czasach wzbudzający niepokój i lęk społeczności zachodnich, świat islamu.
Rozkład jazdy (1,36 MB)

„ORIENT EXPRESS – LUDZIE”

Mając na uwadze ogromy sukces, jakim okazał się projekt „Orient Express” przygotowany i realizowany w 2017 roku przez Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra”, działające przy Pracowni Języka i Kultury Arabskiej na Wydziale Filologicznym UMK,
i wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych odbiorców oraz patronów naukowych
i honorowych, od których otrzymaliśmy słowa podziękowania i wyrazy uznania, chcielibyśmy zaprosić mieszkańców Torunia i okolic do udziału w kolejnej edycji wydarzenia – „Orient Express – Ludzie”.

Podczas zaplanowanych na rok 2018 comiesięcznych spotkań tym razem oddamy głos nie przedstawicielom środowisk akademickich, jak miało to miejsce w trakcie pierwszej edycji projektu, nie naszym ekspertom od rozmaitych zagadnień związanych ze światem arabskim i kulturą arabsko-muzułmańską, lecz przedstawicielom tego właśnie świata i tej właśnie kultury, którzy wybrali Polskę na swoją drugą ojczyznę i tu, w naszym regionie, znaleźli swoje miejsce na Ziemi. Zaproszeni przez nas do udziału w tych spotkaniach goście, pochodzący z różnych krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, nie tylko prezentować będą wciąż tak mało znany, a zarazem tak intrygujący świat muzułmańskiego Orientu, jego dziejów i współczesności oraz różnych aspektów kultury, ale przede wszystkim skonfrontują ten świat z naszym światem, pokazując cały bagaż doświadczeń, który stał się ich udziałem
z chwilą wyboru naszego kraju i naszego regionu na swoją dużą i małą ojczyznę.

W jakich okolicznościach trafili do Polski, jakie były motywy przyjazdu i decyzji
o osiedleniu się tu na dłuższy czas, a nawet na stałe? Jakie posiadali wyobrażenia o naszym kraju i jakie były ich pierwsze wrażenia – zderzenie oczekiwań z rzeczywistością? Jakie są ich doświadczenia i refleksje z etapu wchodzenia w relacje ze społeczeństwem polskim
i długoletnich z nim kontaktów? Jak odnajdują się w Polsce w życiu zawodowym
i osobistym? Z jakim trudnościami spotkali się w naszym kraju i jakie mogą wskazać zalety życia w Polsce? Jakie stereotypy, pozytywne czy negatywne, na temat kraju ich pochodzenia, ich rodaków, arabsko-muzułmańskiego kręgu kulturowego funkcjonują wśród Polaków? Jakie są najważniejsze różnice kulturowe pomiędzy społeczeństwem polskim a arabskim, a jakie można dostrzec podobieństwa? Jaki stosunek do nich charakteryzuje Polaków, czy są postrzegani jak sąsiedzi czy intruzi, czy zdarzało się, że byli ofiarami dyskryminacji na tle narodowym, rasowym, religijnym? Czy w Polsce mamy do czynienia z otwartością, tolerancją i szacunkiem wobec innych kultur, religii, ras, grup narodowych i etnicznych czy przeważają nastroje nasycone rasizmem, ksenofobią i islamofobią? Te i inne pytania te zadamy naszym gościom, by stały się punktem wyjścia do opowiedzenia ich historii, a co istotne – historie te będą także lustrem dla nas, lustrem, w którym znajdziemy nasze odbicie jako gospodarzy, społeczności przyjmującej i dzięki tym relacjom dowiemy się, jak postrzegani jesteśmy przez ludzi, dla których Polska – czasem z wyboru, czasem bez ich woli i preferencji – stała się drugą ojczyzną.

Z badań opinii publicznej przeprowadzanych w ostatnich latach jasno wynika, że niemal połowa Polaków przeciwna jest przyjmowaniu przez nasz kraj uchodźców z Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki, a Arabowie znajdują się w grupie narodów najmniej pożądanych w roli sąsiadów czy współpracowników, przy czym argumenty, po jakie sięgają nasi rodacy dla wzmocnienia swoich racji sprowadzają się do tych samych twierdzeń: migranci z tego obszaru świata nie integrują się ze społeczeństwem przyjmującym ze względu na różnice kulturowe, co więcej – stanowią dla niego zagrożenie z powodu związanej z ich obecnością na Starym Kontynencie narastającej islamizacji i eskalacji terroryzmu. Warto podkreślić, że respondenci zwykle przyznają w tych badaniach, że nie posiadają własnych, konkretnych doświadczeń w tym zakresie, nie znają osobiście żadnego przedstawiciela świata arabskiego czy muzułmańskiego mieszkającego w Polsce, a co za tym idzie swoją opinię budują nie na procesach poznawczych, ale wyłącznie na podstawie doniesień medialnych czy wypowiedzi kręgów opiniotwórczych, w tym polityków.

Organizując nasze spotkania chcemy stworzyć okazję do poznania osób wywodzących się z arabsko-muzułmańskiego kręgu kulturowego, do osobistego kontaktu z nimi,
do dokonania oceny, na ile wizerunek kształtowany przez przekazy medialne i zakorzenione w świadomości społecznej stereotypy jest zgodny z rzeczywistością, a przede wszystkim – chcemy przekonać naszych odbiorców że – mimo różnic narodowościowych, kulturowych, religijnych – ci ludzie są tacy jak my. Żyjąc wśród nas od kilku lat czy dekad, podobnie jak my borykają się z trudnościami dnia codziennego, zabiegają o sukcesy zawodowe i szczęście osobiste, mają swoje pragnienia, dążenia i marzenia, które – bo tak potoczyły się ich losy – spełniać muszą nie w swojej ojczyźnie, lecz w Polsce. Wbrew przekazom medialnym nie są dla państwa obciążeniem, nie korzystają z pomocy socjalnej, nie stanowią źródła problemów społecznych czy napięć międzykulturowych, wręcz przeciwnie – doskonale realizują się
w życiu zawodowym, rodzinnym, religijnym. Jak pokażemy w toku naszych spotkań, są wśród nich przedstawiciele najbardziej poważanych i obdarzonych zaufaniem społecznym zawodów: nauczyciele szkół podstawowych i średnich, lektorzy ośrodków językowych, wykładowcy akademiccy, lekarze z państwowych i prywatnych placówek medycznych, biznesmeni prowadzący mniejsze i większe firmy. Dominują wśród nich muzułmanie (choć są i chrześcijanie, stąd błędne jest wrzucanie wszystkich pochodzących ze świata islamu
do „jednego worka”), swobodnie praktykujący swoją religię w Polsce, mniej lub bardziej zaangażowani tak w praktyki religijne, jak i działalność powołanych na szczeblu regionalnym muzułmańskich wspólnot. Zakładają stowarzyszenia i organizacje, centra kulturowe, związki wyznaniowe, lecz – co istotne – jednocześnie doskonale odnajdują się w polskich strukturach społecznych i państwowych, zintegrowani z polskim społeczeństwem, jakby na przekór teorii, że islamu nie da się pogodzić z demokracją, muzułmanin nie może być dobrym obywatelem, a obecne na Starym Kontynencie mniejszości z krajów Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki są zdolne jedynie do alienacji. Zaproszeni przez nas goście są dowodem na to,
że przedstawiciele świata islamu, którzy wybrali Polskę na swoją drugą ojczyznę, a nas
na swoich przybranych rodaków i najbliższych sąsiadów, stanowią przykład udanej integracji i asymilacji. Żyją wśród nas – nie obok nas, lecz z nami – a wnosząc w nasze społeczeństwo własne tradycje, obyczaje i systemy wartości nie tylko pozostają ambasadorami swoich krajów, kultur i religii, ale więcej – są naszymi nauczycielami i przewodnikami w kontaktach z członkami różnych kręgów kulturowych i narodów, w budowaniu „mostów porozumienia”, mówiąc innymi słowy – w kompleksowej umiejętności radzenia sobie w skomplikowanej rzeczywistości wielojęzycznego i wielokulturowego współczesnego świata.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że na powstanie projektu „Orient Express” wpłynęły dwa czynniki – z jednej strony wynika on z celów i zadań, dla realizacji których powołane zostało Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra”, tj. działanie na rzecz poznania i lepszego zrozumienia świata arabskiego i kultury arabsko-muzułmańskiej przez Polaków.
Z drugiej zaś strony należałoby podkreślić istotne znaczenie projektu nie tylko
na płaszczyźnie popularyzacji wiedzy, ale także – a może przede wszystkim – w kontekście wydarzeń, które stały się udziałem naszej Uczelni i naszego Miasta, co odbiło się głośnym echem tak w lokalnych, jak i ogólnopolskich mediach, a mianowicie – rasistowskiego ataku na studentów tureckich (wywodzących się właśnie z muzułmańskiego kręgu kulturowego) przebywających w Toruniu w ramach programu Erasmus, ataku, do którego doszło w nocy
z 7 na 8 października ubiegłego roku.

Projekt „Orient Express” doskonale wpisuje się w strategię przyjętą w związku z tymi wydarzeniami przez władze Torunia i Uniwersytetu, co więcej – oznacza konkretne działania podjęte przez środowisko akademickie, mające na celu wzmocnienie społecznej świadomości dotyczącej tolerancji i akceptacji dla odmiennych kultur, wyznań, ras, a co za tym idzie poprawę wizerunku miasta i uczelni. Jak podkreślał w mediach prezydent Michał Zaleski, wydarzenia te „spowodowane były pogłębiającymi się zjawiskami nietolerancji, przemocy, nacjonalizmu, rasizmu i antysemityzmu, jakim towarzyszy marginalizacja i dyskryminacja mniejszości narodowej”, a następnie dodał, że „samo zwiększenie środków bezpieczeństwa nic nie da”, ponieważ „trzeba zacząć od podstaw, od edukacji” (Toruński Tydzień Tolerancji, „Nowości” 11.11.2016). Te właśnie słowa przyjęliśmy jako motto przewodnie naszego projektu, uważamy bowiem, że nie ma lepszego momentu ani lepszej formy, by mówić
o szacunku dla obcokrajowców i odmiennych kultur, zwłaszcza wobec pojawiających się
na łamach prasy zarzutów o brak reakcji i konkretnych działań ze strony samorządu studenckiego UMK („Milczący samorząd”, „Nowości” z dn. 18.11.2016). Chcielibyśmy,
by projekt „Orient Express” był odpowiedzią na te zarzuty i wyraźnym dowodem na to,
że studenci nie tylko nie milczą w tej sprawie, ale są zaangażowani w działania na rzecz edukacji społecznej, tolerancji i akceptacji dla odmienności, a także na rzecz budowania pozytywnego wizerunku naszej Uczelni i naszego Miasta jako miejsc i środowisk otwartych na inne kultury. A przede wszystkim na – budzącą w ostatnim czasie wiele kontrowersji
i obaw – kulturę arabsko-muzułmańską, której poznaniu i lepszemu zrozumieniu służyć ma przygotowany przez Koło Naukowe cykl spotkań.

Nazwa projektu nawiązuje do legendarnego pociągu pasażerskiego, którego pierwszy skład wyruszył w 1883 roku, stając się jedynym środkiem transportu łączącym dwa krańce Europy – wschód i zachód, a jednocześnie łączącym Stary Kontynent ze światem islamu – jego trasa wiodła bowiem z Paryża do Konstantynopola (dzisiejszego Stambułu). Co ciekawe, Orient Express nie tylko nie budził wówczas najmniejszych obaw, lecz więcej – szybko stał się symbolem komfortu i bogactwa, a podróżowali nim wybrańcy: osoby szlacheckiego pochodzenia, biznesmeni i dyplomaci. W podróż zaś naszym, współczesnym składem Orient Expressu zapraszamy wszystkich zainteresowanych, wszystkich tych, którzy są ciekawi świata, zafascynowani innymi kulturami i odległymi lądami w relacjach interesujących osób.

Na wydarzenie złoży się 9 spotkań ułożonych w ramach tematycznych paneli:

ROZKŁAD JAZDY

PRZYSTANEK SYRIA

BASSAM AOUIL

czwartek 25 stycznia 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK JEMEN

YOUSSEF AL-SHAHARI

czwartek 22 lutego 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK PALESTYNA

BASHAR SHAER

czwartek 22 marca 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK LIBIA

HASAN MARAI

czwartek 26 kwietnia 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK SYRIA

SUMAYA AL-HAWARY

czwartek 24 maja 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK LIBAN

KAMEL KHANAFER

czwartek 21 czerwca 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK EGIPT

HAYTHAM GHONEM

czwartek 25 października 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK TUNEZJA

LOTFI MANSOUR

czwartek 29 listopada 2018 godz. 17:00

PRZYSTANEK LUDZIE RELIGII

NEDAL ABU TABAQ

czwartek 13 grudnia 2018 godz. 17:00

Zgodnie z „Rozkładem jazdy” spotkania te organizowane będą raz w miesiącu
(z wyłączeniem okresu wakacyjnego) w Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu”. Chcielibyśmy nadać im formę „podwieczorków międzykulturowych”, podczas których opowieści naszych gości przeplatać się będą ze swobodnymi rozmowami i pytaniami odbiorców, a towarzyszyć im będą orientalne zapachy i smaki aromatycznej arabskiej kawy
i herbaty oraz słodkich przysmaków, z których słyną kraje Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki.

Podobnie jak w pierwszej edycji wydarzenia i tym razem udało nam się pozyskać patronat naukowy Pracowni Języka i Kultury Arabskiej UMK oraz Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego, a także patronaty honorowe Rektora ds. Studenckich i Polityki Kadrowej UMK, prof. dra hab. Andrzeja Sokali, Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Pana Piotra Całbeckiego i Prezydenta Miasta Torunia, Pana Michała Zaleskiego.