Wpływ środowiska na ewolucję komunikacji: badania nad hipotezą niszy językowej

OPUS 25, 2023/49/B/HS2/02222
Kierownik projektu: prof. dr hab. Przemysław Żywiczyński

Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, dlaczego język jest taki, jaki jest? W tym projekcie staramy się odpowiedzieć na to pytanie, badając jak język jest kształtowany przez środowisko, w którym się go używa. Bazując na hipotezie niszy językowej (Linguistic Niche Hypothesis), zakładamy, że zarówno język jak i poprzedzające go formy komunikacji, zwłaszcza pantomima, dostosowują się do nisz środowiskowych i społecznych, w których się ich uczy i używa, podobnie jak organizmy dostosowują się do nisz ekologicznych. Głównym celem projektu jest zbadanie trzech źródeł wpływu środowiska na komunikację: postaw fizycznych związanych z aktem komunikacji, środowiska fizycznego oraz składu komunikujących się grup. Aby je zbadać, przeprowadzimy trzy eksperymenty oparte na paradygmatach semiotyki eksperymentalnej. Uczestnicy wezmą udział w grach referencyjnych, w których będą komunikować znaczenia przy użyciu pantomimy, bez użycia mowy. Manipulacje eksperymentalne obejmą różne aspekty środowiska: postawę ciała, elementy fizycznego otoczenia i skład grupy. Efektywność komunikacji pantomimicznej, jej konwencjonalizacja oraz strategie używane przez uczestników zostaną poddane analizie w oparciu o dane pochodzące z anotacji materiału wideo oraz dane motion-capture i dane okulograficzne. Zaplanowane badania nad wpływem czynników środowiskowych na komunikację pogłębią wiedzę na temat tego, dlaczego języki jest, jaki jest i jak ewoluował, by takim być.