Tefsir – projekt filologiczno-historycznego opracowania oraz krytycznego wydania tzw. tefsiru Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego z 2. połowy XVI w. (pierwszego przekładu Koranu na język polski). Część druga
NPRH, Dziedzictwo Narodowe, 0319/NPRH5/H22/84/2017, 2017-2021
Kierownik projektu: dr hab. Joanna Kulwicka-Kamińska, prof. UMK
Realizowany projekt badawczy NPRH pod roboczą nazwą TEFSIR ma charakter interdyscyplinarny i międzynarodowy. Biorą w nim udział specjaliści (orientaliści – arabiści i turkolodzy, slawiści – poloniści i białoruteniści, historycy, politolodzy) z kilku ośrodków naukowych w Polsce (Toruń, Poznań, Łódź, Białystok), a także badacze z Uniwersytetu Wileńskiego, Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego, Uniwersytetu w Ankarze i Narodowego Uniwersytetu “Akademia Ostrogska”. Zespół wykonawców liczy 12 osób.
Celem projektu jest wprowadzenie do świadomości społecznej oraz do obiegu naukowego oryginalnego źródła filologicznego, jakim jest piśmiennictwo religijne muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego (dalej: WKL), wraz z pierwszym, dokonanym już w XVI wieku, słowiańskim (polskim) przekładem Koranu. Przekład ten – z uzasadnionych przyczyn zwany tefsirem – źródłowo dokumentuje cywilizacyjno-kulturową rangę dwóch słowiańskich języków – polskiego i (biało)ruskiego, które dały początek tak zwanej polszczyźnie północnokresowej.