Neosarmatyzm w kulturze polskiej po 1989 roku

Neosarmatyzm w kulturze polskiej po 1989 roku

NPRH/DN/SP/0146/2023/12
Kierownik projektu: dr hab. Paweł Bohuszewicz, prof. UMK

Celem projektu jest stworzenie charakterystyki tego, w jaki sposób powraca do nas – ludzi żyjących w polskiej późnej nowoczesności – sarmatyzm, czyli przez długi czas jeden z podstawowych składników tworzących narodową wyobraźnię Polaków. Powroty te pełnią funkcje tożsamościowe, przy czym obecne są zarówno w kulturze inteligenckiej (twórczość eseistyczna Jarosława Marka Rymkiewicza, Krzysztofa Koehlera czy Jacka Kowalskiego), popularnej (fenomen serialu „1670”, powieści Jacka Komudy, Jacka Piekary czy Macieja Liziniewicza, gry RPG w rodzaju „Dzikich pól”) i wernakularnej (neosarmackie reklamy czy nazwy produktów).
Dlaczego sarmatyzm odżywa po 1989 roku, a więc w momencie, w którym społeczeństwo polskie staje się częścią liberalnego Zachodu? Jak sytuuje się wobec zwrotu chłopskiego, który w ostatnim dziesięcioleciu wydaje się o wiele bardziej wpływowy? Jakie polityczne fantazmaty wspiera, a jakim odmawia prawa do zaistnienia? I czy w ogóle istnieje? Na te oraz szereg innych pytań wykonawcy projektu będą starali się odpowiadać w ciągu czterech lat jego trwania.

Projekt w całości będzie realizowany przez pracowników Wydziału Humanistycznego UMK: dr. hab. Pawła Bohuszewicza, prof. UMK (kierownik projektu), dr Aldonę Kobus i mgr Sebastiana Tauera.