Folklorystyka

Interesują cię dawne obrzędy i zwyczaje, przesądy i formuły magiczne, mity, pieśni, bajki i podania? Chcesz tropić ślady tradycji w kulturze współczesnej, w sztuce, literaturze, muzyce i reklamie? Pragniesz poznać współczesny folklor internetowy i zgłębić tajemnice cyberplemion? Specjalizacja folklorystyczna da Ci profesjonalną wiedzę w tym zakresie i pozwoli rozwinąć Twoje pasje.

Program specjalizacji:

Podstawy folklorystyki (30 godz., ćwiczenia)
Podstawowe cechy i problemy badania folkloru słownego. Pojęcia: folklor, literatura ustna, literatura ludowa, folkloryzm, folkloryzacja, folk. Folklor tradycyjny a folklor współczesny. Wybrane kierunki badań folklorystycznych.

Folklor tradycyjny (30 godz. konwersatorium)
Sposób istnienia folkloru tradycyjnego. Typologie i systematyki. Podstawowe źródła i opracowania. Analiza wybranych gatunków (m.in. mit, baśń, legenda, podanie, zaklęcia i zamawiania, pieśni) i ich związek z kulturą tradycyjną. Elementy stylistyki.

Etnografia Słowian (30 godz., konwersatorium)
Etnogeneza i mitologia Słowian. Obrzędy doroczne i rodzinne: zwyczaje narodzinowe i związane z dzieckiem, zwyczaje weselne, zwyczaje pogrzebowe i związane ze śmiercią oraz wiarą w życie pozagrobowe i w demony. Dom w słowiańskiej kulturze ludowej. Wierzenia związane z ciałami niebieskimi i zjawiskami atmosferycznymi. Elementy tradycyjnej medycyny Słowian.

Edukacja regionalna (30 godz., ćwiczenia)
Zajęcia mają głównie charakter warsztatowy, częściowo odbywają się w „terenie” (muzea, forty, Stare Miasto). Zasadniczym celem jest dostarczenie inspiracji i pokazanie, w jaki sposób można skutecznie i ciekawie prowadzić w szkole zajęcia poświęcone najbliższej okolicy oraz jak zbudować warsztat pracy nauczyciela regionalisty i skąd czerpać materiały.

Folklor współczesny (30 godz., konwersatorium)
Formy folkloru współczesnego (dowcip, plotka, legenda miejska, łańcuszek szczęścia, napisy na murach, folklor internetowy) w szerokim kontekście kulturowym (wierzenia, rytuały, struktury społeczne, praktyki komunikacyjne).

Badania terenowe (60 godz., ćwiczenia)
Metodologia badań terenowych; techniki badań stosowane w antropologii kultury i folklorystyce. Problemy zbierania, archiwizowania i systematyki materiałów folklorystycznych. Zajęcia odbywają się w formie realizowanego wspólnie projektu badawczego, który obejmuje m.in. prowadzenie wywiadów, wyjazdy w teren i obserwacje uczestniczące, analizę dokumentów, konwersacji i materiałów multimedialnych.

Sztuka nieprofesjonalna (15 godz., konwersatorium)
Omówienie podstawowych cech i odmian muzyki ludowej: muzyka wokalna, muzyka instrumentalna, sytuacje wykonawcze, repertuar, maniery wykonawcze, instrumenty. Omówienie głównych form plastyki nieprofesjonalnej i widocznych w niej tendencji estetycznych; sylwetki wybranych twórców. Problematyka stylizacji, opracowań artystycznych (estradowych) i komercjalizacji sztuki ludowej oraz współczesnej sztuki nieprofesjonalnej.

Muzyka tradycyjna (15 godz., konwersatorium)
Zajęcia poświęcone są roli muzyki tradycyjnej w dzisiejszym świecie po erze globalizacji. Podejmują tematy źródeł muzyki, naturalnych dyspozycji człowieka do jej uprawiania, zróżnicowanych tradycji i technik przekazu muzycznego oraz recepcji i form kultywowania muzyki tradycyjnej współcześnie. Omawiane jest też wybrane instrumentarium muzyczne.

Folklor w praktykach artystycznych (30 godz., ćwiczenia)
Prezentacja zjawisk folkloru jako źródła popkultury, m.in. literatury popularnej, filmu, muzyki, reklamy, prasy itp. Problematyka zasad funkcjonowania folkloru w kulturze współczesnej, zjawisko folkloryzacji i folkloryzmu. Związek folkloru z mediami.