Wiadomości
Zapraszamy na konferencję naukową „Relacje wzajemności: przyroda – człowiek – kultura”
W dniach 14-15 listopada 2024 roku w Toruniu odbędzie się konferencja z cyklu Natura, Homines, Historia pod tytułem Relacje wzajemności: przyroda – człowiek – kultura. Jest to już piąte tego rodzaju spotkanie w ramach rozpoczętej dziesięć lat temu inicjatywy. Celem konferencji jest rozwijanie nowoczesnych badań nad środowiskiem przyrodniczym w perspektywie historycznej i antropologicznej, integrowanie badaczy zajmujących się historią środowiskową w Polsce w ramach różnych dyscyplin, zwł. historii i antropologii, rozwijanie badań interdyscyplinarnych. Obecna edycja konferencji skupia się na relacji między ludźmi a zwierzętami, podejmując między innymi wątek mutalizmu, który jest jednym z oddziaływań nieantagonistycznych zachodzących pomiędzy dwoma różnymi gatunkami, charakteryzujący się obopólnymi korzyściami o takim stopniu, który praktycznie wzajemnie uzależnia istnienie obu populacji. W konferencji biorą udział i wygłaszają swoje referaty pracownicy Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK: prof. Krzysztof Abriszewski, Pojęcie uogólnionej symetrii w studiach nad nauką; dr Rafał Beszterda, Pszczeli interes; dr Rafał Kleśta-Nawrocki, Historia i antropologia mutualizmu. Dr Rafał Kleśta-Nawrocki jest także jednym ze współorganizatorów konferencji.
Wykładów można wysłuchać w Collegium Humanisticum UMK, sala C.0.39. Szczególnym wydarzaniem w ramach konferencji będzie wieczorne spotkanie z Marcinem Kostrzyńskim - Marcinem z lasu (14.11.2024, godz. 17.30-19.00).
PROGRAM KONFERENCJI
Toruń, 14-15 listopada 2024
Collegium Humanisticum UMK, ul W. Bojarskiego 1, sala C.0.39
14 listopada 2024 roku (czwartek)
9.00-9.15 Powitanie
9.15-9.45 Wykład otwierający:
Daniel Makowiecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Relacje zwierzęta - człowiek – kultura „zapisane” w archeologicznych szczątkach zwierzęcych
9.45-10.10 Rafał Simiński (Uniwersytet Szczeciński), Mieszczanie i las na Pomorzu Zachodnim w XIII-XVI wieku
10.10-10.35 Tomasz Związek (Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk), Antropogeniczne przekształcenia lasów na ziemiach polskich w początkach XIX w. (kilka obserwacji na marginesie realizowanego projektu badawczego)
10.35-11.00 Łukasz Sobechowicz (Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk), Życie z rzeką czy przeciw rzece. Obserwacje przemian demograficznych i gospodarczych na terenie doliny środkowej Wisły w ostatnich 200 latach
11.00-11.25 Dominik Róg (Katolicki Uniwersytet Lubelski), Proces instalacji osadnictwa leśnego w Ordynacji Zamojskiej na przykładzie wsi Aleksandrów
11.25-11.55 Dyskusja
11.55-12.05 Przerwa kawowa
12.05-12.30 Krzysztof Małek (Uniwersytet Śląski, Katowice), Primus inter pares – nowy akceptowalny antropocentryzm
12.30-12.55 Tomasz Samolijk (Instytut Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk), Szczęśliwe i nieszczęśliwe zakończenia - żubr i niedźwiedź w historii przyrodniczej Puszczy Białowieskiej
12.55-13.20 Zachariasz Mosakowski (Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN), „Wilcza” prasa. Jak pisano o wilku w Polsce w pierwszym dwudziestoleciu III RP?
13.20-13.50 Dyskusja
13.50-15.30 Przerwa obiadowa
15.30-15.55 Piotr Oliński (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Zwierzęta bałtyckie w wyobrażeniach człowieka XVI wieku
15.55-16.20 Agata Stanisz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), Istoty pozaludzkie jako infrastruktury. Przypadek Anodonta Anatina
16.20-16.50 Dyskusja
16.50-17.00 Przerwa kawowa
17.00-17.20 Prezentacja projektu prof. Grażyny Jurkowlaniec (Uniwersytet Warszawski) „Scholars, Animals, Images, Geographies, and the Arts: De-exoticizing Eastern Europe in the Early Modern Period”, finansowanego przez European Research Council, Advanced Grant
17.30-19.00
Wieczorne spotkanie z Marcinem Kostrzyńskim - Marcinem z lasu
15 listopada 2024 roku (piątek)
9.00-9.25 Grażyna Jurkowlaniec (Uniwersytet Warszawski), Kolekcjonerzy czaszek. Petrus Camper i Johann Wolfgang Goethe wobec relacji między człowiekiem, przyrodą a sztuką
9.25-9.50 Katarzyna Pękacka-Falkowska (Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, Poznań), Między tekstem a obrazem: reprezentacje zwierząt w „muzeach papierowych” Gottwaldów, Breyne'ów i Kleine'a
9.50-10.15 Aleksandra Jakóbczyk-Gola (Muzeum Historii Polski, Warszawa), Zwierzęta zwierzyńców. Różnorodność gatunków trzymanych w staropolskich parkach do polowań
10.15-10.40 Justyna Tymieniecka (Uniwersytet Śląski, Katowice), Historia bulteriera. Prolegomena do studiów nad „podwójną” innością podmiotu pozaludzkiego
10.40-11.10 Dyskusja
11.10-11.15 Przerwa kawowa
11.15-11.40 Michał Żerkowski (Uniwersytet Łódzki), A. Irving Hallowell i pojęcie osób innych niż ludzkie
11.40-12.05 Ada Arendt (Unversitetet i Oslo), Feministyczna etyka troski i historia środowiskowa - nieoczywista synergia perspektyw badawczych
12.05-12.30 Monika Rzeczycka (Uniwersytet Gdański), Organiczne rolnictwo przyszłości a dobrostan zwierząt w biodynamicznej koncepcji Rudolfa Steinera (na marginesie stulecia wykładów wygłoszonych w Kobierzycach w czerwcu 1924 roku)
12.30-12.50 Dyskusja
12.50-13.00 Przerwa kawowa
13.00-13.15 Katarzyna Majbroda (Uniwersytet Wrocławski), Ludzie, węgiel, środowisko. Relacje międzygatunkowe w krajobrazie wydobywczym
13.15-13.40 Maciej Wójcik, Wiktoria Chojnacka (Uniwersytet Szczeciński), Wędrowanie jako sposób wytwarzania więzi symbiotycznych
13.40-14.05 Filip Rogalski (Uniwersytet Gdański), „Węgorz jest chytry, ale ludzie chytrzejsze”. Spojrzenie na relacje między ludźmi i zwierzętami w kaszubskim rybactwie śródlądowym
14.05-14.30 Rafał Beszterda (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Pszczeli interes
14.30-15.00 Dyskusja
15.00-15.10 Przerwa kawowa
15.10-15.35 Krzysztof Abriszewski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Pojęcie uogólnionej symetrii w studiach nad nauką
15.35-16.00 Wojciech Piasek (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), „Biocenoza nauki” – drapieżnictwo, konkurencja, symbioza (mutualizm) w relacjach humanistyki i przyrodoznawstwa
16.00-16.25 Rafał Kleśta-Nawrocki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Historia i antropologia mutualizmu
16.25-17.15 Dyskusja i podsumowanie konferencji
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Doskonała Nauka II”
Organizatorzy:
Rafał Kleśta-Nawrocki
Piotr Oliński
Wojciech Piasek
Sekretarz konferencji:
Piotr Kołodziejczak