Prof. dr hab. Maciej Grochowski
- Magisterium: mgr filologii polskiej, 1971, Uniwersytet Warszawski, Wydział Filologii Polskiej i Słowiańskiej, temat pracy: Analiza semantyczna jednomiejscowych czasowników ruchu współczesnego języka polskiego; opiekun naukowy: prof. dr Halina Kurkowska;
- Doktorat: dr nauk humanistycznych, 1974, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, temat rozprawy: Środek czynności (narzędzie, substancja, materiał) w strukturze zdania; promotor: prof. dr hab. Zuzanna Topolińska;
- Habilitacja: doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa ogólnego, 1980, Wydział Humanistyczny UMK w Toruniu; temat rozprawy: Pojęcie celu. Studia semantyczne, Wrocław: Ossolineum 1980;
- Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych: 1987
- Dane korespondencyjne
- e-mail: magro@umk.pl;
telefon: (0-56) 611-37-88
- Funkcje w instytucjach / organizacjach ogólnopolskich i międzynarodowych
- Członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności (od 2014); członek korespondent PAU (w latach 2006-2014)
- Członek Komitetu Językoznawstwa PAN (od 1990)
- Przewodniczący Komitetu Językoznawstwa PAN (w latach 2007-2015); członek Prezydium KJ PAN (w latach 2015-2019)
- Przewodniczący Sekcji (dawniej Komisji) Teorii Języka Komitetu Językoznawstwa PAN (od 2003)
- Członek Sekcji (dawniej Komisji) Frazeologicznej Komitetu Językoznawstwa PAN (od 1996)
- Członek Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN (w latach 2011-2018)
- Członek Rady Narodowego Centrum Nauki (w latach 2012-2016); członek Komisji Odwoławczej NCN (w latach 2012-2016)
- Przewodniczący Międzynarodowej Komisji Budowy Gramatycznej Języków Słowiańskich przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów (w latach 2013-2023); wiceprzewodniczący Komisji (w latach 2008-2013); sekretarz naukowy i członek prezydium komisji (w latach 1996-2003); członek komisji (od 1994)
- Członek Europejskiego Towarzystwa Językoznawczego (od 1986)
- Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (korespondent: w latach 1989-2005; zwyczajny: od 2005)
- Członek Polskiego Towarzystwa Językoznawczego (od 1973); Honorowy członek PTJ (od 2017)
- Członek Rady Naukowej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie (1981-1992 i od 2004)
- Członek Rady Naukowej Instytutu Języka Polskiego i Katedry Językoznawstwa Ogólnego i Bałtystyki Uniwersytetu Warszawskiego (2005-2008)
- Członek Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego przy Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie (1983-2005); wiceprezes tego Komitetu (1990-1993)
- Członek Sekcji Językoznawstwa Komitetu Badań Naukowych (2000-2002)
- Członek Komisji Dydaktycznej Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN (2000-2007)
- Członek Polskiego Towarzystwa Semiotycznego (od 1972); członek Zarządu i sekretarz naukowy PTS (1993-1999), członek Głównej Komisji Rewizyjnej (1987-1990), członek Sądu Koleżeńskiego (1999-2002)
- Członek Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (oddział toruński)
- Członek Towarzystwa Kultury Języka (oddział warszawski)
Zatrudnienie i funkcje w UMK
- Zajęcia zlecone (1975-1978), adiunkt, docent, profesor nadzwyczajny (połowa etatu – 1978-1991)
- Profesor nadzwyczajny (1991)
- Profesor zwyczajny (1992-2018)
- Członek Senatu (1993-1996)
- Dyrektor Instytutu Filologii Polskiej (1992-1994)
- Dyrektor Instytutu Języka Polskiego (1999-2014)
- Kierownik Zakładu Językoznawstwa Ogólnego (1978-1999)
- Kierownik Zakładu Teorii Języka (1999-2018)
- Kierownik Podyplomowego Studium Filologii Polskiej (1983-1990)
- Członek Wydziału Filologiczno-Filozoficznego Towarzystwa Naukowego w Toruniu (od 1982)
- Udział w pracach wydawniczych
- Redaktor naukowy serii Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska. Językoznawstwo (1992-2006)
- Redaktor naczelny Linguistica Copernicana (od 2007)
- Członek Komitetu Redakcyjnego Studies in Polish Linguistics (od 2003)
- Członek Komitetu Redakcyjnego Poloników (od 2001); członek redakcji (od 2017)
- Członek Komitetu Redakcyjnego Studiów z Filologii Polskiej i Słowiańskiej (w latach 2009-2011)
- Członek Komitetu Redakcyjnego Wielkiego słownika języka polskiego PAN (od 2017)
- Przedmiot badań naukowych:
współczesne językoznawstwo polskie i teoretyczne – semantyka, składnia, pragmatyka, leksykologia, leksykografia, lingwistyka tekstu, historia językoznawstwa polskiego. Główne kompleksy zagadnień: podstawy teoretyczne i metodologiczne semantyki leksykalnej i leksykografii (teoria definicji, metajęzyk opisu znaczeń, relacje znaczeniowe między pojęciami, wielosegmentowe jednostki leksykalne); klasyfikacje gramatyczne leksemów, semantyka i składnia struktur mono- i polipredykatywnych (czasownik, przysłówek, przymiotnik, zdanie złożone); wyrażenia funkcyjne w języku i tekście (zwłaszcza partykuły, przyimki, spójniki, metaoperatory; przymiotniki metatekstowe a gradacja) – z punktu widzenia semantyki, gramatyki i leksykografii; mechanizmy budowy zdania i tekstu (elipsa, wyliczenie, parenteza, nawiązanie, szyk, porządek linearny, struktura tematyczno-rematyczna, wyrażenia metatekstowe), pragmatyka leksykalna (wulgaryzmy, przekleństwa).
Projekty badawcze:
Kierownik projektów zewnętrznych (chronologicznie):
- Nr 1 P104 00905 (zwykły): Spójniki, przyimki, partykuły – badania w zakresie gramatyki, semantyki i leksykografii polskiej (1993-1996); KBN / MNSW
- Nr 1 H01D 00514 (promotorski): Leksykalne wykładniki hierarchizacji treści i nawiązania wewnątrztekstowego (1998-1999); KBN / MNSW
- Nr 1 H01D 01918 (zwykły): Szyk jednostek leksykalnych z punktu widzenia gramatyki i leksykografii (2000-2003); KBN / MNSW
- Wyrażenia funkcyjne języka polskiego w konfrontacji z niemieckim (2001-2003); Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej [wynik współpracy z prof. Gerdem Hentschelem z Uniwersytetu w Oldenburgu]
- Nr N N104 258633 (promotorski): Polskie partykuły epistemiczne nieprzesądzające prawdziwości sądu (2007-2008); MNSW
- Nr N N104 010837 (promotorski): Polskie partykuły wyróżniające. Studium semantyczne (2009-2010); MNSW
- Nr N N104 056938 (zwykły): Słownik gniazdowy partykuł polskich (2010-2014); MNSW
- Nr 11 H 17 0066 85 (zwykły): Przewodnik językowo-encyklopedyczny po gramatyce semantycznej języka polskiego w ujęciu historycznym (2018 – 2023); NPRH
- Główny wykonawca w projekcie rozwojowym R 17 004 03: Wielki słownik języka polskiego – podstawowy zasób leksykalny polszczyzny (2008-2012); MNSW
- Główny wykonawca w projekcie Nr 0016/NPRH2/H11/81/2013: Wielki słownik języka polskiego – kontynuacja (2013-2018); NPRH
Kształcenie kadry naukowej:
Wypromowani doktorzy:
Adam Bednarek (1986), Waldemar Grzybowski (1990), Jarosław Reszka (1994), Iwon Iwanowa (1994), Adam Dobaczewski (1996), Beata Szumińska-Suty (1998), Ewa Walusiak (1998), Izabela Deptuła (2001), Krystyna Cyra (2003), Dagmara Maryn (2005), Magdalena Krzyżanowska (2006), Magdalena Żabowska (2008), Dagmara Bałabaniak (2009), Anna Kisiel (2010), Emilia Kubicka (2010), Adriana Kloskowska (2013), Natalia Żochowska (2016), Paulina Rosalska (2016).
Recenzent w ponad 70 przewodach i postępowaniach doktorskich, habilitacyjnych, profesorskich.
Nagrody i odznaczenia
- Nagroda Wydziału I Nauk Społecznych PAN w zakresie językoznawstwa – im. Kazimierza Nitscha (1987) – za książkę Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław: Ossolineum 1986
- Srebrny Krzyż Zasługi (1986)
- Złoty Krzyż Zasługi (1997)
- Nagroda Rektora UMK stopnia I za osiągnięcia naukowe (1998)
- Medal za zasługi położone dla rozwoju UMK (2008)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2017)
WYKAZ PUBLIKACJI:
1972
- Znaczenia polskiego czasownika: aktualne, potencjalne, habitualne, uniwersalne – w świetle kategorialnego znaczenia form czasu teraźniejszego, [w:] Studia semiotyczne III, 1972, s.161–168.
- Perforacyjny kod problemowy do bibliografii składni polskiej; Słownik polskich terminów składniowych (Komunikat o badaniach Zespołu Syntaktycznego Pracowni Budowy Gramatycznej Współczesnego Języka Polskiego IBL PAN), [w:] Konferencja naukowa: System morfologiczny i syntaktyczny współczesnego języka polskiego. Zakład Języka Polskiego IBL PAN, s.167–171.
- V Ogólnopolski Zjazd Studenckich Kół Językoznawczych, [w:] Poradnik Językowy 1972, 3, s.176–178.
- wspólnie z Krystyną Kowalikówną i Alicją Orzechowską: Konferencja “System morfologiczny i syntaktyczny współczesnego języka polskiego” (Zawoja, 16–18.12.1971), [w:] Język Polski LII, 1972, 4, s.307–310.
1973
- Eksplikacje znaczeń czasowników ruchu, [w:] Semiotyka i struktura tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Ossolineum 1973, s.189–199.
- Semantyczne pojęcie narzędzia – próba interpretacji, [w:] Język Polski LIII, 1973, 1, s.16–22.
- Tekstowa realizacja semantycznego pojęcia narzędzia, [w:] Język Polski LIII, 1973, 5, s.324–330.
- Propozycja interpretacji semantycznej zdań zawierających narzędzie jako składnik treściowy, [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego XXXI, 1973, s.107–122.
- Konferencja o kategorii liczby / ilości / miary, [w:] Język Polski LIII, 1973, 1, s.77–79.
- wspólnie z Aliną Budzyńską: Materiały do bibliografii słowotwórstwa języków słowiańskich. Zeszyt IV. Prace opublikowane w Polsce w latach 1966–1971, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1973, ss.122.
- red. nauk.; wspólnie z Zuzanną Topolińską: Liczba, ilość, miara. Materiały konferencji naukowej w Jadwisinie, 11–13.05.1972, Instytut Języka Polskiego PAN, Wrocław: Ossolineum 1973, ss.108.
- Konferencja naukowa Międzynarodowej Komisji Budowy Gramatycznej Języków Słowiańskich, [w:] Język Polski LIII, 1973, 5, s.385–386.
1974
- Nazwy części ciała jako argumenty predykatu, [w:] Studia semiotyczne V, 1974, s.159–171.
- Formalne a semantyczne składniki tekstu (w świetle analizy polskiej frazy nominalnej), [w:] Рефератиса заседања Међународне комисије за изучавање граматичке структуре словенских језика, red. M. Stevanović, Beograd: SANU 1974, s.109–113.
- Klasyfikacja semantyczna jednomiejscowych czasowników ruchu współczesnego języka polskiego, [w:] Prace Filologiczne XXIV, 1974, s.99–116.
- Narzędzie jako obligatoryjny lub fakultatywny składnik struktury semantycznej czasownika, [w:] Język Polski LIV, 1974, 1, s.31–35.
- Treść i zakres pojęcia “środek czynności” (Z badań składniowo-semantycznych współczesnego języka polskiego), [w:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 14, 1974, s.43–55.
- Rola semantyczna a predykat jako sposoby charakterystyki subiectum, [w:] O predykacji. Materiały konferencji w Zawoi, red. R. Laskowski, A. Orzechowska, Wrocław: Ossolineum 1974, s.25–38.
- Głos w dyskusji nad referatem S. Karolaka, O programie składni wyrażeń predykatywnych w gramatyce języka polskiego, [w:] O predykacji. Materiały konferencji w Zawoi, red. R. Laskowski, A. Orzechowska, Wrocław: Ossolineum 1974, s.19.
1975
- Środek czynności w strukturze zdania. Narzędzie, substancja, materiał, Prace Instytutu Języka Polskiego PAN, Wrocław: Ossolineum 1975, ss.107.
- Zależności semantyczne między czasownikiem i wyrażeniem lokatywnym, [w:] Polonica I, 1975, s.113–131.
- Grundlagen der Klassifikation semantischer Verknüpfungen zwischen prädikativen Ausdrücken (Abriß der Problematik), [w:] Zeitschrift für Slawistik 20, 1975, 5/6, s.673–681. Summary [w:] Language and Language Behavior Abstracts 11, 1977, 2, s.411.
- Znaczenia czasownika ciąć i innych czasowników bliskich semantycznie, [w:] Słownik i semantyka. Definicje semantyczne, red. E. Janus, Wrocław: Ossolineum 1975, s.111–120.
- red. nauk.; wspólnie z Zuzanną Topolińską: Charakterystyka temporalna wypowiedzenia. Materiały konferencji naukowej w Jadwisinie, 9–11.09.1973, Prace Instytutu Języka Polskiego PAN, Wrocław: Ossolineum 1975, ss.167.
1976
- O strukturze semantycznej przyzwolenia, [w:] Semantyka tekstu i języka, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Ossolineum 1976, s.225–237.
- O pojęciu elipsy, [w:] Pamiętnik Literacki LXVII, 1976, 1, s.121–136.
- Przyimek jako wykładnik relacji semantycznych między wyrażeniami predykatywnymi, [w:] Polonica II, 1976, s.73–91.
- Model opisu struktur polipredykatywnych (uwagi wstępne), [w:] Podstawy opisu gramatycznego języka polskiego. Konferencja naukowa, Jaszowiec 2–4.04.1975, Instytut Języka Polskiego PAN, Uniwersytet Śląski – Instytut Filologii Obcych, Kraków 1976, s.35–43, 54–55.
- Elipsa, kondensacja a interpretacja semantyczna, [w:] Sborník Prací Filosofické Fakulty Brněnské University, A 24, 1976, s.67–71.
- O wpływie elipsy argumentu na znaczenie form czasu teraźniejszego, [w:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 15, 1976, s.43–48.
- O zakresie i hierarchii problematyki semantyczno-syntaktycznej w przyszłym podręczniku gramatyki języka polskiego (refleksje i propozycje), [w:] Prace Filologiczne XXVI, 1976, s.89–102.
1977
- O pojęciu celu (rozważania semantyczne), [w:] Studia Gramatyczne I, 1977, s.45–73.
- Negacja w strukturze treści wyrażeń przyimkowych, [w:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 16, 1977, s.53–59.
- O właściwościach syntaktycznych polskich spójników, [w:] Polonica III, 1977, s.17–25.
- Pozycja linearna polskich spójników dwusegmentowych, [w:] Slavica Slovaca XII, 3, Bratislava 1977, s.261–264.
- W poszukiwaniu semantycznego pojęcia celu (streszczenie), [w:] Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu 29, 1977, s.62–63.
1978
- Czy zjawisko elipsy istnieje?, [w:] Tekst. Język. Poetyka. Zbiór studiów, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Ossolineum 1978, s.73–85.
- Charakterystyka semantyczna wyrażeń wolitywnych, [w:] Polonica IV, 1978, s.83–116.
- Wprowadzenie do opisu wyliczenia jako zasady budowy tekstu, [w:] Pamiętnik Literacki LXIX, 1978, 3, s.131–147.
- Predykaty wyższego rzędu komunikujące cel, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 5, Warszawa: PWN 1978, s.369–374.
- Relacja semantyczna: akcja – wola, [w:] Przegląd Humanistyczny 1978, 6, s.77–87.
1979
- Struktura semantyczna decyzji – próba interpretacji, [w:] Otázky slovanské syntaxe IV, 1, Brno 1979, s.47–51.
- Semantyczna interpretacja przeznaczenia, [w:] Polonica V, 1979, s.161–170.
- O tzw. kondensacji (na przykładzie konstrukcji wyrażających cel), [w:] Реферати од X заседание на Меѓународната комисија за изучување на граматичката структура на словенските литературни јазици, red. B. Vidoeski, B. Koneski, B. Korubin, Skopje: MANU 1979, s.159–164.
- Przewidywanie (propozycja eksplikacji semantycznej), [w:] Meddelanden från institutionen för slaviska och baltiska språk 18, Papers on Slavonic Linguistics 1, Stockholm 1979, s.27–37.
- Założenia opisu polskich partykuł (uwagi wstępne), [w:] Slavica Lundensia 7, Sueco-Polonica, Lund 1979, s.93–100.
- Problematyka składniowa i semantyczna na VIII Międzynarodowym Kongresie Slawistów w Zagrzebiu, [w:] Biuletyn Slawistyczny 4, 1979, s.35–38.
1980
- Pojęcie celu. Studia semantyczne, Prace Instytutu Języka Polskiego PAN, Wrocław: Ossolineum 1980, ss.128.
- O polskich zdaniach złożonych p, żeby q – z semantycznego punktu widzenia, [w:] Studia Gramatyczne III, 1980, s.19–31.
- Żyć to być ludziom potrzebnym (Wspomnienie o Matce – Profesor Irenie Rejment-Grochowskiej, Człowieku i Przyjacielu), [w:] Przegląd Humanistyczny 1980, 3, s.135–137.
1981
- Problem rozróżniania znaczeń czasowników polisemicznych, [w:] Studia z Filologii Rosyjskiej i Słowiańskiej 10, 1981, s.33–39.
- O wyróżnianiu jednostek opisu semantyki leksykalnej, [w:] Sborník Prací Filosofické Fakulty Brněnské University A 29, 1981, s.31–37.
1982
- Zarys leksykologii i leksykografii. Zagadnienia synchroniczne, Toruń: Wydawnictwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1982, ss. 147.
- Zarys analizy semantycznej grupy jednostek wyrażających negatywne etycznie relacje osobowe (kpina, zniewaga, upokorzenie), [w:] Polonica VIII, 1982, s.57–72.
- O strukturze semantycznej zdań z partykułą chociaż, [w:] Polonica VIII, 1982, s.73–83.
- Słownik języka naturalnego a sztuczny metajęzyk w opisie generatywnym, [w:] Studia semiotyczne XII, 1982, s.71–78.
- Semantyka a językoznawstwo i inne dziedziny humanistyki, [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego XXXIX, 1982, s.45–52.
- Partykuły implikujące negację, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska XX, 1982, s.15–29.
- O spójnikach nieciągłych (obserwacje faktów a argumentowanie hipotez), [w:] Język Polski LXII, 1982, 4–5, s.308–312.
1983
- O partykułach restryktywnych (rozważania semantyczne), [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska XXIII, 1983, s.27–52.
- Metatekstowa interpretacja parentezy, [w:] Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław: Ossolineum 1983, s.247–258.
- Kryteria rozróżniania znaczeń wyrażenia bodaj, [w:] Polonica IX, 1983, s.179–194.
- Wpływ partykuły nawet na strukturę tematyczno-rematyczną zdania, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 6, Warszawa: PWN 1983, s.121–130.
1984
- Składnia wyrażeń polipredykatywnych (Zarys problematyki), [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Warszawa: PWN 1984, s.213–299.
- Próba kwalifikacji syntaktycznej i analizy semantycznej wyrazu przecież, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXV, 1984, s.3–18.
- On lexical units introducing sentence themes, [w:] Polish Text Linguistics, Uppsala Slavic Papers 10, Uppsala: Uppsala University 1984, s.10–19.
- Program metodologiczny opisu partykuł, [w:] Sborník Prací Filosofické Fakulty Brněnské University A 32, Brno 1984, s.77–88.
- Problem elipsy z punktu widzenia reguł generowania zdań, [w:] Makedonski Jazik XXXV, Skopje 1984, s.261–269.
1985
- Projekt klasyfikacji syntaktycznej polskich leksemów nieodmiennych, [w:] Polonica X, 1985, s.73–97.
- Zu syntaktischen, semantischen und pragmatischen Beschreibungsmethoden von Partikeln (am Beispiel der polnischen Gegenwartssprache), [w:] Zeitschrift für Slawistik XXX, 1985, 2, s.219–231.
- Das Problem der Ellipse vom Standpunkt der Satzgenerierungsregeln aus betrachtet, [w:] Ellipsen und fragmentarische Ausdrücke, Band 1, Hrsg. R. Meyer-Hermann, H. Rieser, Tübingen: Max Niemeyer Verlag 1985, s.291–305..
- Jednostki leksykalne w funkcji tematyzatorów zdań, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXVII, 1985, s.27–38.
- Właściwości syntaktyczne leksemów byle, lada, niespełna, prawie, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXVII, 1985, s.39–52.
- Theoretical problems of truthfulness justification of lexical units semantic definitions (for L1 lexicography), [w:] International Conference on Meaning and Lexicography, ed. J. Tomaszczyk, Łódź: University of Łódź 1985, s.20–21.
1986
- Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Prace Instytutu Języka Polskiego PAN, Wrocław: Ossolineum 1986, ss. 154.
- Polifunkcyjność gramatyczna jednostek leksykalnych a ich homonimia (z punktu widzenia współczesnej leksykografii), [w:] Prace Filologiczne XXXIII, 1986, s.35–42.
- Parenteza i metarečenica, [w:] Јужнословенски Филолог XLII, Beograd 1986, s.1–8.
- Znaczenia partykuł a relacja następstwa (na przykładzie analizy leksemu jeszcze), [w:] Czas i przestrzeń w języku, red. R. Laskowski, Katowice: Uniwersytet Śląski 1986, s.105–117.
- O metapredykatywnej funkcji niektórych wyrażeń partykułowo-przysłówkowych w strukturze tekstu, [w:] Teoria tekstu. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, Wrocław: Ossolineum 1986, s.139–148.
- On the syntactic properties of particles (with special reference to Polish), [w:] International Journal of Slavic Linguistics and Poetics XXXIII, 1986, s.7–16.
- The Instrumental of Instrument in Polish, [w:] Case in Slavic, eds. R. D. Brecht, J. S. Levine, Columbus, Ohio: Slavica Publishers, Inc., 1986, s.427–436.
- Presupozycje leksykalne a postulaty znaczeniowe i eksplikacje semantyczne, [w:] Makedonski Jazik XXXVI/XXXVII, Skopje 1986, s.111–120.
1987
- O pojęciu konwencji (wprowadzenie do analizy semantycznej), [w:] Przegląd Humanistyczny 1987, 2, s.95–103.
- O kryteriach określania przedmiotu leksykologii, [w:] Studia Linguistica Polono-Jugoslavica 5, Skopje 1987, s.151–155.
- Über die Beziehungen zwischen den grammatischen und semantischen Merkmalen lexikalischer Einheiten, [w:] Die Welt der Slaven XXXII, 1987, 1, s.48–58.
- On defining the meaning of words for concrete objects, [w:] Зборник Матице српске за филологију и лингвистику XXX/2, Novi Sad 1987, s.20–27.
- Analytic sentences and the concept of hyponymy, [w:] Kwartalnik Neofilologiczny XXXIV, 1987, 3, s.265–272.
- O miejscu interiekcji w systemie gramatycznym języka (na przykładzie współczesnego języka polskiego), [w:] Прилози XII, 2, Skopje: MANU 1987, s.51–59.
1988
- Les conventions sémantiques, les conventions référentielles et les explications des noms d’artefacts, [w:] Langages 89, Paris: Larousse 1988, s.39–50.
- Sposób opracowania haseł partykułowych w słownikach współczesnego języka polskiego, [w:] Studia z polskiej leksykografii współczesnej, red. Z. Saloni, Wrocław: Ossolineum 1988, s.233–249.
- Cechy składniowe i semantyczne wyrażenia raczej, [w:] Wokół języka. Rozprawy i studia poświęcone pamięci Profesora Mieczysława Szymczaka, Wrocław: Ossolineum 1988, s.167–171.
- odstawowe zasady definiowania wyrażeń w słowniku jednojęzycznym, [w:] Wokół słownika współczesnego języka polskiego, red. W. Lubaś, Wrocław: Ossolineum 1988, s.45–62.
- O ustalaniu reprezentacji semantycznej nazw przedmiotów konkretnych, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 7, Warszawa: PWN 1988, s.139–147.
- On the problem of analytic sentences from the viewpoint of natural language semantics, [w:] Semiotic Theory and Practice. Proceedings of the Third International Congress of the IASS, eds. M. Herzfeld, L. Melazzo, Berlin-New York: Walter de Gruyter 1988, s.337–345.
1989
- Preliminaries for semantic description of Polish particles, [w:] Sprechen mit Partikeln, Hrsg. H. Weydt, Berlin-New York: Walter de Gruyter 1989, s.77–84.
- Wprowadzenie do analizy syntaktycznej wykrzykników, [w:] Polonica XIII, 1989, s.85–100.
- Parenteza i metarečenica, [w:] Suvremena Lingvistika 23/24, Zagreb 1989, s.71–73.
1990
- Definicje słownikowe a zdania analityczne, [w:] Studia semiotyczne XVI/XVII, 1990, s.119–134.
- Meble: zakres pojęcia a hiperonimy nazw denotowanych obiektów, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXXI, 1990, s.51–61.
- Pojęcie zazdrości. Próba eksplikacji semantycznej, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXXI, 1990, s.37–49.
- O pojęciu groźby, [w:] Polonica XIV, 1990, s.33–44.
- O zasadach wyjaśniania znaczeń jednostek leksykalnych nieneutralnych stylistycznie, [w:] Annales UMCS, Sectio FF, vol. VI/22, 1990, s.249–256.
- Wprowadzenie do analizy pojęcia przekleństwa, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXXIV, 1990, s.83–99.
- Przedmowa, [w:] Studia gramatyczne IX, Wrocław: Ossolineum 1990, s.5–7.
- red. nauk.: Studia gramatyczne IX, Wrocław: Ossolineum 1990, ss.190.
1991
- Frazy nominalne generyczne w zdaniach ogólnych i w zdaniach analitycznych, [w:] Problemy opisu gramatycznego języków słowiańskich, red. M. Grochowski, Warszawa: IJP PAN 1991, s.69–74.
- Profesor Zuzanna Topolińska, [w:] Problemy opisu gramatycznego języków słowiańskich, red. M. Grochowski, Warszawa: IJP PAN 1991, s.5–7.
- red. nauk.: Problemy opisu gramatycznego języków słowiańskich, Warszawa: IJP PAN 1991, ss.184.
- On the role of semantic conventions in the description of lexical units, [w:] Proceedings of the XIVth International Congress of Linguists, ed. W. Bahner, Berlin: Akademie Verlag 1991, s.932–935.
- O słowie sens i o sensie słów, [w:] Sens 3, 1991, s.24.
- Über eine Methode der semantischen Beschreibung von Gehörperzeptionsausdrücken, [w:] Words are physicians for an ailing mind, red. nauk. M. Grochowski, D. Weiss, Sagners Slavistische Sammlung 17, München: Verlag Otto Sagner 1991, s.187–194.
- Professor Andrzej Bogusławski, [w:] Words are physicians for an ailing mind, red. nauk. M. Grochowski, D. Weiss, Sagners Slavistische Sammlung 17, München: Verlag Otto Sagner 1991, s.5–7.
- red. nauk. wspólnie z Danielem Weissem: Words are physicians for an ailing mind, Sagners Slavistische Sammlung 17, München: Verlag Otto Sagner 1991, ss.527.
- Przekleństwo i wulgaryzm jako kwalifikatory pragmatyczne jednostek leksykalnych, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XXXVI, 1991, s.3–26.
- ‘Obojętność’ i ‘zło’ w strukturze semantycznej wyrażenia byle, [w:] Poradnik Językowy 1991, 5–6, s.201–205.
- Status semantyczny wykrzykników właściwych, [w: ] Prace Filologiczne XXXVII, 1991, s.155–163.
1992
- Syntaktyczne i leksykalne kryteria opisu polisemii czasowników, [w:] Studia Linguistica Polono-Jugoslavica 6, Sarajevo 1992, s.85–91.
- O strukturze pojęć ‘przyzwyczajenie’, ‘nawyk’, ‘nałóg’. Rozważania semantyczne, [w:] Études de linguistique romane et slave, red. W. Banyś, L. Bednarczuk, K. Bogacki, Kraków: Wyższa Szkoła Pedagogiczna 1992, s.243–252.
- Hyperonyms and quotations as components of definitions, [w:] Јужнословенски Филолог XLVII , Beograd 1992, s.37–44.
- O pojęciu gry. Próba analizy semantycznej, [w:] Linguistique et slavistique. Melanges offerts a Paul Garde, red. M. Guiraud-Weber, Ch. Zaremba, t. I, Aix-en-Provence: Travaux publiés par l’Institut d’études slaves 36, 1992, s.47–55.
- O metodzie wyjaśniania struktury semantycznej nazw substancji naturalnych, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 8, Językoznawstwo, Warszawa: Wydawnictwo Energeia 1992, s.69–74.
- Rola konwencji semantycznych w opisie systemu leksykalnego języka, [w:] Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego XLIV-XLV, Wrocław: Ossolineum 1992, s.36–38.
- Właściwości semantyczne polskich interiekcji wolitywnych, [w:] Wartościowanie w języku i tekście, na materiale polskim i niemieckim, red. G. Falkenberg, N. Fries, J. Puzynina, Warszawa: Uniwersytet Warszawski 1992, s.261–265.
- Znaczenie wyrażeń a wiedza o świecie (z punktu widzenia definicji słownikowych), [w:] Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego LIII, Warszawa 1992, s.118–119.
- Przedmowa, [w:] Studia Gramatyczne X, Kraków: IJP PAN, 1992, s.5–7.
- red. nauk.: Studia Gramatyczne X, Kraków: IJP PAN, 1992, ss.150.
1993
- Konwencje semantyczne a definiowanie wyrażeń językowych, Biblioteka Myśli Semiotycznej nr 25, Warszawa: Zakład Semiotyki Logicznej Uniwersytetu Warszawskiego 1993, ss. 116.
- (wspólnie z Adamem Bednarkiem): Zadania z semantyki językoznawczej, Toruń: UMK 1993, ss. 64.
- Syntaktische und semantische Eigenschaften willensäussernder Interjektionen der polnischen Gegenwartssprache, [w:] Studies in Polish Morphology and Syntax, red. G. Hentschel, R. Laskowski, Verlag Otto Sagner, München 1993, s.293–313.
- O strukturze semantycznej czasowników bagatelizować, lekceważyć, ignorować, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLII, 1993, s.25–36.
- Docent Jerzy Maciejewski (1923-1992), [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLII, 1993, s.3–4.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLII, Językoznawstwo, 1993, ss.135.
- Obiekty, cele i metody definiowania a rodzaje definicji. Zarys problematyki, [w:] O definicjach i definiowaniu, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin: UMCS 1993, s.33–45.
- Noty o 57 publikacjach z zakresu semiotyki, [w:] Sygnały semiotyczne 2, Streszczenia prac z dziedziny semiotyki, Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne 1993.
1994
- The function of the prepositional phrase and the lexical meaning of the preposition. A study of sequences containing the prepositionoprócz, [w:] Revue des études slaves LXVI, 3, Paris 1994, s.537–545.
- O założeniach eksplikacji znaczeń czasowników percepcji słuchowej, [w:] Studia Linguistica Polono-Jugoslavica 7, Kraków: IJP PAN 1994, s.57–64.
- Rola kwantyfikacji w ustalaniu opozycji zdań analitycznych i syntetycznych ogólnych, [w:] Polszczyzna dawna i współczesna, red. C. Łapicz, Toruń: UMK 1994, s.41–48.
- O znaczeniach wybranych predykatów mówienia relacjonujących uchylanie tajemnicy, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLIV, 1994, s.71–80.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska 44, Językoznawstwo, Toruń: UMK 1994, ss.135.
1995
- Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1995, ss. 185.
- Mehrdeutige vs. bedeutungsleere Einheiten. Das Problem der Struktur lexikographischer Definitionen, [w:] Makedonski Jazik XL/XLI, Skopje 1995, s.147–153.
- O możliwościach słownikowej charakterystyki semantycznej przyimkowych jednostek języka, [w:] Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście, red. M. Grochowski, Toruń: UMK 1995, s.89–97.
- red. nauk.: Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście, Toruń: UMK 1995, ss.193.
- Cechy gramatyczne i semantyczne wyrażenia ponad, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLVI, 1995, s.41–51.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska 46, Językoznawstwo, Toruń: UMK 1995, ss.152.
- Noty o 22 publikacjach z zakresu semiotyki, [w:] Sygnały semiotyczne 3, Streszczenia prac z dziedziny semiotyki, Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne 1995.
1996
- O kwestionowaniu prawdziwości sądu za pomocą partykuł, [w:] Polonistyka toruńska Uniwersytetowi w 50. rocznicę utworzenia UMK. Językoznawstwo, red. K. Kallas, Toruń: UMK 1996, s.115–121.
- O partykułach jako wykładnikach nawiązania. Analiza wyrażenia wręcz, [w:] Anafora w strukturze tekstu, red. M. Grochowski, Warszawa: Wydawnictwo Energeia 1996, s.97–104.
- red. nauk.: Anafora w strukturze tekstu, Warszawa: Wydawnictwo Energeia 1996, ss.104.
- O wykładnikach aproksymacji: liczebniki niewłaściwe a operatory przyliczebnikowe, [w:] Studia z leksykologii i gramatyki języków słowiańskich, red. H. Wróbel, Kraków: IJP PAN 1996, s.31–37.
- Koncepcja słownika polskich wyrażeń funkcyjnych, [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego LII, 1996, s.73–89.
- O funkcjach semiotycznych onomatopei, [w:] W świecie znaków. Księga Pamiątkowa ku Czci Profesora Jerzego Pelca, red. J. J. Jadacki, W. Strawiński, Warszawa 1996, s.267–272.
- red. nauk.: Językoznawstwo w Toruniu – historia i współczesność. Wydanie specjalne “Głosu Uczelni” z okazji 54. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Językoznawczego w Toruniu, Toruń: UMK 1996, ss.16.
1997
- Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Prace Instytutu Języka Polskiego PAN nr 104, Kraków: IJP PAN 1997, ss. 126.
- O strukturze semantycznej zdań z zaimkiem ktokolwiek, [w:] Polonica XVIII, 1997, s.103–113.
- Miejsce operatorów adsubstantywnych w klasyfikacji syntaktycznej polskich leksemów nieodmiennych, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLVIII, 1997, s.155–172.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska XLVIII, Językoznawstwo, Toruń: UMK 1997, ss.173.
- Functional and semantic equivalence of sequential exponents in Polish simple and complex sentences, [w:] Scando-Slavica 43, Copenhagen 1997, s.134–146.
- wspólnie z Adamem Bednarkiem: Zadania z semantyki językoznawczej, Toruń: UMK 1997, wyd. 2, ss.64.
1998
- De la définition des sens (à base de l’opposition des conventions linguistiques et extralinguistiques), [w:] Studia Romanica et Linguistica Thorunensia 2, Toruń: UMK 1998, s.39–51.
- Około als Vertreter der Klasse der adnumerativen Operatoren, [w:] Funktionswörter im Polnischen, red. M. Grochowski, G. Hentschel, Oldenburg: 1998, s.99–117.
- red. nauk.; wspólnie z Gerdem Hentschelem: Funktionswörter im Polnischen, Oldenburg: Studia Slavica Oldenburgensia 1, 1998, ss.259.
- Ekwiwalencja funkcjonalna i semantyczna wykładników relacji następstwa w wypowiedzeniu prostym i złożonym, [w:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 34, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN 1998, s.43–53.
- Zmienność kontekstualna wyrażeń funkcyjnych a ich kategoryzacja gramatyczna, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 9, Językoznawstwo, Warszawa: Wydawnictwo Energeia 1998, s.103–107.
- Antonimy na szczęście – niestety. Próba analizy semantycznej, [w:] Prace Filologiczne XLIII, 1998, s.163–167.
- Monosemia a polisemia przyimków w opisie leksykograficznym, [w:] Jazykovědné Aktuality 35, Praha: ÚJČ AV ČR 1998, s.46–47.
- Noty o 19 publikacjach z zakresu semiotyki, [w:] Sygnały semiotyczne 4, Streszczenia prac z dziedziny semiotyki, Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne 1998.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska L. Językoznawstwo, Toruń: UMK 1998, ss.197.
1999
- O strukturze semantycznej przysłówków kolektywnych, [w:] W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, Lublin: UMCS 1999, s.47–53.
- Pleonazm i konwersja jako narzędzia analizy semantycznej, [w:] Studia lingwistyczne ofiarowane Profesorowi Kazimierzowi Polańskiemu na 70-lecie Jego urodzin, red. W. Banyś, L. Bednarczuk, S. Karolak, Katowice: Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego 1999, s.47–53.
- Wulgaryzmy a świadomość językowa, [w:] Amicus II, 3, Łódź 1999, s.16–19.
2000
- On the word order of Polish synsyntagmatic lexemes, [w:] Slovo a Slovesnost LXI, 2, Praha: ÚJČ AV ČR 2000, s.138–144.
- Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2000 – autorstwo ponad 200 artykułów hasłowych (około 10 arkuszy wydawniczych).
- Funkcja intratekstualna leksemów a ich cechy gramatyczne. Analiza wyrażenia wszelki, [w:] Poradnik Językowy 2000, 5, s.1–8.
- Nieciągłe jednostki języka z segmentem nie. Wybrane problemy składni zewnętrznej, wewnętrznej i leksykografii (tezy), [w:] Frazeografia słowiańska, red. M. Balowski, W. Chlebda, Opole: Uniwersytet Opolski 2000, s.82–84.
2001
- Sekundäre Präpositionen mit dem Segment z als Exponent der Relation des gemeinsamen Auftretens im Polnischen, [w:] Variierende Markierung von Nominalgruppen in Sprachen unterschiedlichen Typs, red. W. Boeder, G. Hentschel, Oldenburg 2001, s.153–170.
- O hasłowaniu nieciągłych jednostek języka z segmentem izolowanym, [w:] Nie bez znaczenia… Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu z okazji jubileuszu 15000 dni pracy naukowej, red. W. Gruszczyński i in., Białystok: Uniwersytet w Białymstoku 2001, s.87–97.
- Szyk jednostek synsyntagmatycznych z punktu widzenia gramatyki i leksykografii, [w:] Złota Księga: 50 lat polonistyki opolskiej. Ścieżkami współczesnego literaturoznawstwa i językoznawstwa, red. S. Gajda, Opole: Uniwersytet Opolski 2001, s.105–115.
- Cechy składniowe operatorów gradacji (za, zbyt, zanadto), [w:] Prace Filologiczne XLVI, 2001, s.195–204.
- O partykule zarazem – wykładniku prawdziwości koniunkcji sądów, [w:] Studies on the Syntax and Semantics of Slavonic Languages. Papers in Honour of Andrzej Bogusławski on the Occasion of his 70th Birthday, red. V. S. Chrakovskij, M. Grochowski, G. Hentschel, Oldenburg 2001, s.149–159.
- Nieciągłe jednostki języka z segmentem nie. Wybrane problemy składni zewnętrznej, wewnętrznej i leksykografii, [w:] Frazeografia słowiańska, red. M. Balowski, W. Chlebda, Opole: Uniwersytet Opolski 2001, s.215–220.
- Andrzej Bogusławski – Uczony i Nauczyciel (w siedemdziesiątą rocznicę urodzin), [w:] Polonica XXI, 2001, s.5–10.
- Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2001, wyd. 2, ss.240.
- red. nauk.: wspólnie z Viktorem S. Chrakovskim i Gerdem Hentschelem: Studies on the Syntax and Semantics of Slavonic Languages. Papers in Honour of Andrzej Bogusławski on the Occasion of his 70th Birthday, Oldenburg: Studia Slavica Oldenburgensia 9, 2001, ss.460.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska LV. Językoznawstwo, Toruń: UMK 2001, ss.161.
2002
- Szyk operatorów adsentencjalnych o funkcji adwersatywnej a struktura tematyczno-rematyczna zdania, [w:] Składnia, stylistyka, struktura tekstu. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Teresie Ampel, red. M. Krauz, K. Ożóg, Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski 2002, s.150–157.
- Właściwości linearne partykuł modalnych a struktura tematyczno-rematyczna wypowiedzenia, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 10, Warszawa: Komitet Słowianoznawstwa PAN 2002, s.67–73.
- Wielowyrazowe jednostki funkcyjne. Wprowadzenie do problematyki, [w:] Problemy frazeologii europejskiej V, red. A. M. Lewicki, Lublin: Norbertinum 2002, s.43–50.
2003
- O szyku operatora więc na tle jego cech składniowych i semantycznych, [w:] Anabasis. Prace ofiarowane Profesor Krystynie Pisarkowej, red. I. Bobrowski, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN 2003, s.89–98.
- Über die Präposition między als Implikator für Kollektivität. Auf der Suche nach Monosemie, [w:] Präpositionen im Polnischen, red. G. Hentschel, T. Menzel, Oldenburg: Studia Slavica Oldenburgensia 11, 2003, s.111–128.
- O znaczeniach przymiotników metatekstowych następny, kolejny, [w:] Studia z gramatyki i leksykologii języka polskiego. Prace dedykowane Profesor Marii Szupryczyńskiej, red. M.Gębka–Wolak, I. Kaproń–Charzyńska, M. Urban, Toruń: UMK 2003, s.196–205.
- Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2003 – autorstwo ponad 400 artykułów hasłowych (około 20 arkuszy wydawniczych).
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska LVIII, Toruń: 2003, ss.219.
- Charakterystyka składniowa klasy partykuł, [w:] Części mowy, red. J. Bartmiński, M. Nowosad-Bakalarczyk, Lublin: UMCS 2003, s.80-83. [przedruk z: Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław 1986]
- Wyrażenia funkcyjne na tle wyrazów nieodmiennych, [w:] Części mowy, red. J. Bartmiński, M. Nowosad-Bakalarczyk, Lublin: UMCS 2003, s.89-117. [przedruk z: Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Kraków 1997]
- Szyk jednostek synsyntagmatycznych w języku polskim (główne problemy metodologiczne), [w:] Polonica XXII-XXIII, 2003, s.203–223.
2004
- Jednostki leksykalne o postaci ba jako komentarz metatekstowy, [w:] Poradnik Językowy 2004, 2, s.18–26.
- Succession and sequence. Semantic relations, [w:] Studies in Polish Linguistics 1, red. R. Laskowski, Kraków 2004, s.61–80.
- O cechach syntaktycznych i semantycznych operatorów quasi-spójnikowych. Analiza operatora ale, [w:] Studia z gramatyki i semantyki języka polskiego. Prace dedykowane Profesor Krystynie Kallas, pod red. A. Moroz i M. Wiśniewski, Toruń 2004, s. 223–231.
- Informacja semantyczna w słownikach popularnych i naukowych. Postulaty metodologiczne, [w:] Poradnik Językowy 2004, 9, s.8–18.
2005
- O cechach gramatycznych i znaczeniu jednostek o postaci trochę, [w:] Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego, red. M. Grochowski, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005, s.101–111.
- red. nauk i przedmowa: Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego, Toruń: UMK 2005, ss.265 (Przedmowa, s.7-12).
- Wpływ zmiany pozycji linearnej partykuły na strukturę semantyczną wypowiedzenia, [w:] Wyraz i zdanie w językach słowiańskich, seria 5, red. M. Sarnowski, W. Wysoczański, Wrocław: Slavica Wratislaviensia CXXXIII, 2005, s.89–94.
- Konsultacja naukowa: Wielki słownik wyrazów bliskoznacznych PWN, red. Mirosław Bańko, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2005.
2006
- Zdania koncesywne we współczesnym języku polskim, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska LXII, Językoznawstwo, Toruń 2006, s.219–234.
- red. nauk.: Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska LXII. Językoznawstwo, Toruń: 2006, ss.235.
- O cechach syntaktycznych jednostek z ciągiem też, [w:] Od fonemu do tekstu. Prace dedykowane Profesorowi Romanowi Laskowskiemu, red. I. Bobrowski, K. Kowalik, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN 2006, s.195–202.
- Parentetyczne ot jako komentarz metatekstowy. Wprowadzenie do opisu, [w:] LingVaria I (1) 2006, s.49–56.
- Status gramatyczny i semantyczny wyrażenia z osobna, [w:] Poradnik Językowy 2006, 9, s.41–47.
2007
- Opozycja leksemów auto- i synsyntagmatycznych (w świetle homonimów gramatycznych o postaci aż), [w:] Зборник Матице српске за славистику71-72, Novi Sad 2007, s.161–171.
- Oto – wyrażenie deiktyczne i metatekstowe. Wprowadzenie do analizy, [w:] Studia nad słownictwem dawnym i współczesnym języków słowiańskich, red. J. Kamper-Warejko, I. Kaproń-Charzyńska, J. Kulwicka-Kamińska, Toruń: UMK 2007, s.151–159.
- O wielosegmentowych wykładnikach kwantyfikacji numerycznej, [w:] Frazeologia a językowe obrazy świata przełomu wieków, red. W. Chlebda, Opole: Uniwersytet Opolski 2007, s.383–388.
- Partykuły właściwe o postaci związków frazeologicznych. Wprowadzenie do opisu, [w:] Problemy frazeologii europejskiej VIII, red. A. M. Lewicki, Lublin: Norbertinum, 2007, s.77–87.
- O kwalifikacji gramatycznej jednostek o postaci nie, [w:] Z przeszłości i teraźniejszości języka polskiego. Księga pamiątkowa dedykowana Teresie Friedelównie, red. J. Kamper-Warejko, J. Kulwicka-Kamińska, K. Nowakowska, Toruń: UMK, 2007, s.271–279.
- O szyku neutralnym i nacechowanym w języku polskim. Trudności z ustalaniem opozycji, [w:] Prace Filologiczne LIII, 2007, s.243–254.
- Partykuły, parenteza a wyrażenia metatekstowe, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria XI. Językoznawstwo, Warszawa 2007, s.69–74.
2008
- O hierarchii kryteriów w opisie przysłówków formalnie odprzymiotnikowych, [w:] Wyraz i zdanie w językach słowiańskich 6. Opis, konfrontacja, przekład, red. M. Sarnowski, W. Wysoczański, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2008, s.121–128.
- Stylistyka leksykalna jako dział leksykologii i pragmatyki (próba określenia przedmiotu badań), [w:] Stylistyka a leksykologia. Związki, zależności, metody, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski 2008, s.45–55.
- O cechach syntaktycznych i semantycznych wyrażeń widać, widocznie, najwidoczniej (na tle kategorii ewidencjalności), [w:] Lexikalische Evidenzialitäts-Marker in slavischen Sprachen, red. B. Wiemer, V. A. Plungjan (=Wiener Slawistischer Almanach 72), Műnchen-Wien 2008, s.129–148.
- Rola dewiacji w uzasadnianiu hipotez semantycznych. Wprowadzenie do problematyki, [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego LXIV, 2008, s.25–36.
- Założenia ogólne opisu tzw. wyrażeń funkcyjnych w Wielkim Słowniku Języka Polskiego, [w:] Nowe studia leksykograficzne 2, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Kraków: IJP PAN 2008, s.11–22.
- On ordering of Polish particles, [w:] Исследования по славянскимязыкам 13, Сеул: Корейская Ассоциация Славистов 2008, s.179–187.
- Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2008, wyd. 3, s.240.
- Operatory metatekstowe o kształcie superlatiwu przysłówka, [w:] Јужнословенски Филолог LXIV, Beograd, 2008, s.61–72.
- O kryteriach rozróżniania szyku neutralnego i nacechowanego w języku polskim, [w:] Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego LXX,Warszawa: TNW 2008, s. 151–152.
2009
- red. nacz.: Linguistica Copernicana 1 (1), Toruń: UMK 2009, ss.260 (Od redakcji, s.7–9).
- O cechach składniowych i łączliwości jednostek istny, iście, [w:] Poradnik Językowy 2009, 1, s.50–59.
- Koncepcja słownika partykuł polskich, [w:] Wyraz i zdanie w językach słowiańskich 7, red. M. Sarnowski, W. Wysoczański, Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego 2009, s.65–72.
- Opozycja składniowa i semantyczna jednostek o postaci przypadkiem, [w:] Polszczyzno moja… Księga jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesora Jerzego Bralczyka, red. G. Dąbkowski, D. Lewandowska-Jaros, Warszawa 2009, s.77–93.
- Jak oceniamy sensowność zdań?… [w:] http://akademia.pwn.pl
- wspólnie z Anną Kisiel i Magdaleną Żabowską: Problemy definiowania jednostek metatekstowych w słowniku. Między przyjaznością a naukowością, [w:] Prace Filologiczne LVI, 2009, s.145–160.
- red. nacz. Linguistica Copernicana 2 (2), Toruń: UMK 2009, ss.329 (Od redakcji, s.9–12).
- Profesor Kazimierz Polański (1929-2009), [w:] Linguistica Copernicana 2 (2), Toruń: UMK 2009, s.19–22.
- Metapredykat zgoła a negacja, [w:] Wokół słów i znaczeń III. Z zagadnień leksykalno-semantycznych, red. B. Milewska, S. Rzedzicka, Gdańsk: Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 2009, s.241–248.
- Miejsce partykuł w systemie części mowy. Historia i współczesność (na przykładzie języka polskiego), [w:] Sprawozdania z czynności i posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności LXXI (2007), Kraków: PAU 2009, s.20–37.
2010
- ”Składnia wyrażeń polipredykatywnych” – z perspektywy trzydziestu lat, [w:] Język polski – wczoraj, dziś, jutro, red. B. Czopek-Kopciuch, P. Żmigrodzki, Kraków: Lexis 2010, s.74–81.
- Intensyfikatory, partykuły a negacja. O homonimii gramatycznej dwóch jednostek monosemicznych o postaci w ogóle, [w:] Człowiek – Słowo – Świat, red. J. Chojak, T. Korpysz, K. Waszakowa, Warszawa: UW 2010, s.306–315.
- O właściwościach przysłówków temporalnych typu tylko co, [w:] Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj, red. R. Przybylska, J. Kąś, K. Sikora, Kraków: Księgarnia Akademicka 2010, s.323–329.
- red. nacz. Linguistica Copernicana 1 (3), Toruń: UMK 2010, ss.304. (Od redakcji, s.9–12).
- Profesor Stanisław Karolak (1931-2009), [w:] Linguistica Copernicana 1 (3), Toruń: UMK 2010, s.15–19.
- red. nacz. Linguistica Copernicana 2 (4), Toruń: UMK 2010, ss.326 (Od redakcji, s.9–11).
2011
- wspólnie z Anną Kisiel i Magdaleną Żabowską: Über die Grundsätze der Beschreibung von Stichwörtern in einem zu konzipierenden Wörterbuch der polnischen Partikeln, [w:] Deutsche und polnische Lexikographie nach 1945 im Spannungsfeld der Kulturgeschichte, red. L. Zieliński, K. D. Ludwig, R. Lipczuk, Frankfurt a. M.: Peter Lang Verlag 2011, s.115–130.
- Operator adnumeratywny z górą, [w:] Poradnik Językowy 2011, 1, s.53–61.
- Zenona Klemensiewicza koncepcja składnika wypowiedzenia w świetle współczesnej składni semantycznej, [w:] Zenon Klemensiewicz (1891–1969), red. R. Majkowska, E. Fiałek, Kraków: PAU 2011, 47–58.
- Metaoperatory o postaci komparatiwu przysłówka (we współczesnym języku polskim), [w:] Граматика и лексика у словенским језицима, red. C. Taнaсић, Novi Sad Beograd: Institut za srpski jezik SANU 2011, s.85–94.
- Szyk na tle systemu i normy. Casus: pozycja linearna partykuł spajających, [w:] Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka (system – teksty – norma – kodyfikacja), red. B. Pędzich, D. Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa: UW 2011, s.509–518.
- Strukturalizm i poststrukturalizm w polskim językoznawstwie synchronicznym (refleksje metodologiczne), [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego LXVII 2011, s.15–28.
- Między składnią semantyczną a asemantyczną, czyli o wpływie Henryka Misza i Zygmunta Saloniego na poglądy składniowe Krystyny Kallas, [w:] Linguistica Copernicana 1 (5), Toruń: UMK 2011, s.301–311.
- red. nacz. Linguistica Copernicana 1 (5), Toruń: UMK 2011, ss.326 (Od redakcji, s.9–12).
- Do jakiej klasy gramatycznej należy wyraz raptem?, [w:] Różne formy, różne treści. Tom ofiarowany Profesorowi Markowi Świdzińskiemu, red. M. Bańko, D. Kopcińska, Warszawa: UW 2011, s.73–80.
2012
- Składnia w leksykologii. O teoretycznych i empirycznych podstawach leksykologii opisowej Danuty Buttler, [w:] Słowa i ich opis. Na drogach współczesnej leksykologii, red. D. Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa: UW 2012, s.11–21.
- Partykuły egzemplifikacji w języku polskim, [w:] Sprache im Kulturkontext. Festschrift für Alicja Nagórko, red. H. Burkhardt, R. Hammel, M. Łaziński, Berliner Slawistische Arbeiten 33, Frankfurt am Main 2012, s.59–68.
- red. nacz. Linguistica Copernicana 2 (6), Toruń: UMK 2012, ss.352 (Od redakcji, s.9–12).
- Opinia dla Senatu Uniwersytetu Warszawskiego w związku z nadaniem tytułu doktora honoris causa Profesorowi Jurijowi Apresjanowi, [w:] Uroczystość wręczenia dyplomu doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego Prof. Jurijowi Apresjanowi, Warszawa: UW 2012, s.5–14.
- Opinia dla Senatu Uniwersytetu Warszawskiego w związku z odnowieniem doktoratu Profesora Andrzeja Bogusławskiego, [w:] Uroczystość odnowienia doktoratu Profesora Andrzeja Bogusławskiego, Warszawa: UW 2012, s.5–14.
- Laudacja z okazji nadania przez Senat Uniwersytetu Mikołaja Kopernika tytułu doktora honoris causa Profesorowi Andrzejowi Bogusławskiemu, [w:] Uroczystość wręczenia dyplomu doktora honoris causa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Profesorowi Andrzejowi Bogusławskiemu, Toruń: UMK 2012, s.59–68.
- Słownik i gramatyka – centrum języka i językoznawstwa. Wprowadzenie do problematyki, [w:] Horyzonty humanistyki, red. S. Gajda, Opole: IFP UO 2012, s.85–104.
- Opozycja składniowo-semantyczna wyłącznie – tylko na tle polskich partykuł restryktywnych, [w:] Прилози XXXVI, 1–2 (2011), Skopje: MANU 2012, s.97–109.
- red. nauk. Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju, Warszawa: Komitet Językoznawstwa PAN 2012, ss.156 (Słowo wstępne, s.7–10).
- Główne kierunki badań syntaktycznych w Polsce w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI wieku, [w:] Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju, red. M. Grochowski, Warszawa: Komitet Językoznawstwa PAN 2012, s.139–155.
2013
- wspólnie z Anną Kisiel i Magdaleną Żabowską: Granice jednostek języka a praktyka leksykograficzna, [w:] Polonica XXXII, 2013, s.177–190.
- Linearność z punktu widzenia gramatyki i leksykologii (w świetle badań nad jednostkami funkcyjnymi), [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego LXVIII (2012), 2013, s.35–48.
- O operatorach metatekstowych typu w całym tego słowa znaczeniu, [w:] Prace Filologiczne 64/1, 2013, s.99–110.
- Jubileusz Komitetu Językoznawstwa PAN, [w:] Poradnik Językowy 2013, 2, s.116–118.
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 1 (7), Toruń: UMK 2013, ss.280 (Od redakcji, s.9–11).
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 2 (8), Toruń: UMK 2013, ss.264 (Od redakcji, s.9–11).
- O partykule ostatecznie. Wprowadzenie do analizy semantycznej, [w:] Cum reverentia, gratia, amicitia … Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi, red. J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk, Poznań: Wydawnictwo Rys 2013, s.513–519.
- Komunikacyjne uwarunkowania szyku we współczesnej polszczyźnie, [w:] 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, red. A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska, Lublin: UMCS 2013, s.205–215.
- Czym jest polonistyka? O relacjach między nauką a dydaktyką, wykształceniem a zawodem, [w:] Przyszłość polonistyki. Koncepcje – rewizje – przemiany, red. A. Dziadek, K. Kłosiński, F. Mazurkiewicz, Katowice: UŚ 2013, s.387–394.
2014
- wspólnie z Anną Kisiel i Magdaleną Żabowską: Słownik gniazdowy partykuł polskich, Kraków: Wydawnictwo Polskiej Akademii Umiejętności 2014, s.400.
- Pojęcie jednostki funkcyjnej. Z historii metodologii składni polskiej, [w:] Wyrażenia funkcyjne w perspektywie synchronicznej, diachronicznej i porównawczej, red. K. Kleszczowa, A Szczepanek, Katowice: UŚ 2014, s.13–23.
- W poszukiwaniu różnicy znaczeń (na przykładzie opozycji co najmniej – przynajmniej), [w:] Linguistique romane et linguistique indo-européenne. Mélanges offerts à Witold Mańczak à l’occasion de son 90e anniversaire, red. L. Bednarczuk, A. Bochnakowa, S. Widłak, Kraków: PAU 2014, s.251–258.
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 1 (9), Toruń: UMK 2014, ss.320 (Od redakcji, s.9–11).
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 2 (10), Toruń: UMK 2014, ss.266 (Od redakcji, s.9–12).
- Profesor Roman Laskowski (1936-2014), [w:] Linguistica Copernicana 2 (10), Toruń: UMK 2014, s.15–25.
- Pożegnanie Profesora Romana Laskowskiego, [w:] LingVaria IX (2014), 2 (18), s.7–16.
- Dorobek Henryka Misza na tle paradygmatów składni polskiej połowy XX wieku, [w:] Znaki pamięci. Spuścizna językoznawców polskich drugiej połowy XX wieku, red. M. Grochowski, Z. Zaron, Warszawa: Komitet Językoznawstwa PAN, Pracownia Pragmatyki i Semantyki Językoznawczej UW 2014, s.77–84.
- wspólnie z Zofią Zaron: red. nauk. Znaki pamięci. Spuścizna językoznawców polskich drugiej połowy XX wieku, Warszawa: Komitet Językoznawstwa PAN, Pracownia Pragmatyki i Semantyki Językoznawczej UW 2014, ss.171 (Słowo wstępne, s.7–8).
2015
- Transitory categories and the metalanguage of syntax, [w:] Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis 132 (2015), s.11–19.
- Kryteria opozycji homonimicznych przysłówków i partykuł, [w:] Acta Universitatis Wratislaviensis. Slavica Wratislaviensia nr 159: Wyraz i zdanie w językach słowiańskich 8, red. I. Łuczków, M. Sarnowski, Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego 2014 (wyd. 2015), s.141–148.
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 11, Toruń: UMK 2015, ss.250 (Od redakcji, s.9–12).
- Operatory metapredykatywne a operatory metatekstowe. Miejsce partykuł w strukturze wypowiedzenia, [w:] Polonistyka wobec wyzwań współczesności. V Kongres Polonistyki Zagranicznej, tom II, red. S. Gajda, I. Jokiel, Opole: UO 2015, s.125–133.
- Partykuły jako komentarze wyboru wyrażenia, [w:] Semantyka a konfrontacja językowa 5, red. D. Roszko, J. Satoła-Staśkowiak, Warszawa: IS PAN 2015, s.139–150.
- Operatory przytematyczne znów, z kolei w analogicznych strukturach składniowych (na tle cech prozodycznych wypowiedzeń), [w:] Sens i brzmienie, red. M. Danielewiczowa, J. Bilińska, K. Doboszyńska-Markiewicz, J. Zaucha, Warszawa: UKSW 2015, s.133–144.
- Jednostka najróżniejsze na tle operacji semantycznej stopniowania, [w:] LingVaria X (2015), numer specjalny, s.47–60.
- O szyku operatorów metapredykatywnych języku polskim, [w:] У простору лингвистичке славистике. Зборник научних радова. Поводом 65 година живота академика Предрага Пипера, уред. Људмила Поповић, Дојчил Војводић, Мотоки Номаћи, Београд: Универзитет у Београду 2015, c.305–322.
- Semantyczne ograniczenia stopniowania w języku polskim (na przykładzie przymiotników adresatywnych), [w:] Slavia. Časopis pro slavanskou filologii 84, 2015, 3, s.336–347.
2016
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 12, Toruń: UMK 2016, ss.316 (Od redakcji, s.9–11).
- Białe plamy składni linearnej języka polskiego: partykuła a przyimek, [w:] Prace Filologiczne 69, 2016, s.189–198.
- Poszczególne wśród operatorów kwantyfikacji, [w:] LingVaria XI (2016), 2 (22), s.83–95.
2017
- Terminologia a jednostki leksykalne systemu ogólnego. O definiowaniu terminów w ustawach o nauce i szkolnictwie wyższym, [w:] Terminologia specjalistyczna w teorii i praktyce językoznawców słowiańskich, red. R. Przybylska, W. Śliwiński, Kraków: UJ 2017, s.11–28.
- Opinia dla Senatu Uniwersytetu Warszawskiego w sprawie odnowienia doktoratu Profesor Zuzanny Topolińskiej, [w:] Uroczystość odnowienia doktoratu Profesor Zuzanny Topolińskiej, Warszawa: UW 2017, s.5–15.
- Właściwości gramatyczne i znaczenie jednostek o postaci względnie, [w:] Barwy słów. Studia lingwistyczno-kulturowe, red. D. Filar, P. Krzyżanowski, Lublin: UMCS 2017, s.181–192.
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 13, Toruń: UMK 2017, ss.400 (Od redakcji, s.9–12).
- Leksykalne wykładniki pojęcia odpowiedniości w języku polskim, [w:] Slavia. Časopis pro slovanskou filologii, 86, 2017, 2-3, s.265-278.
- Koncepcja składni trójpoziomowej w teorii języka Stanisława Karolaka, [w:] My z Nich. Spuścizna językoznawców Uniwersytetu Warszawskiego, red. Z. Zaron, Z. Greń, Warszawa: Wydział Polonistyki UW, Pracownia Pragmatyki i Semantyki Lingwistycznej 2017, s.95–107.
- wspólnie z Zofią Zaron: red. nauk. Znaki pamięci 2. Spuścizna językoznawców polskich drugiej połowy XX wieku, Warszawa: Wydział Polonistyki UW, Pracownia Pragmatyki i Semantyki Lingwistycznej, Komitet Językoznawstwa PAN 2017, ss.124 (Słowo wstępne, s.7–8).
- O poglądach Profesora Witolda Mańczaka na paradygmaty językoznawstwa, [w:] LingVaria XII (2017), numer specjalny, s.19–28.
- Szyk operatorów kwantyfikacji ogólnej w języku polskim, [w:] Slavica Wratislaviensia CLXV, 2017, s.125–136.
- Wybór i nieokreśloność jako komponenty semantyczne przymiotnika dowolny, [w:] Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Folia 234. Studia Linguistica XII, 2017, s.104–111.
- Ewolucja metodologii składni polskiej. Refleksje po 30 latach od wydania GWJPS, [w:] Linguistica Copernicana 14, 2017, s.197–222.
- Red. nacz. Linguistica Copernicana 14, Toruń: UMK 2017, ss. 304 (Od redakcji, s.9–11).
2018
- O odniesieniu i znaczeniu homonimów o postaci autentyczny, [w:] Ku rzeczom niebłahym. Księga jubileuszowa na 90-lecie prof. Jadwigi Puzyniny, red. J. Chojak, Z. Zaron, Warszawa: Wydział Polonistyki UW, BELStudio Sp. z o.o., 2018, s.137–146.
- Asymetria semantycznych i gramatycznych ograniczeń stopniowania przymiotników w języku polskim, [w:] Z polskich studiów slawistycznych. Seria 13, t. 2, red. Z. Greń, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2018, s.83–92.
- Przymiotniki jako wykładniki nawiązania w języku polskim, [w:] Славистика XXII/1, Beograd 2018, s.65–74.
w druku
- wspólnie a Anną Kisiel i Magdaleną Żabowską: Zasady opisu jednostek funkcyjnych w WSJP, [w:] Wielki słownik języka polskiego PAN 2007-2018. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, red. nauk. P. Żmigrodzki, Kraków: IJP PAN (w druku).
- wspólnie z Anną Kisiel i Magdaleną Żabowską: Kryteria podziału partykuł w Słowniku gniazdowym partykuł polskich, [w:] Acta Universitatis Wratislaviensis. Slavica Wratislaviensia: Wyraz i zdanie w językach słowiańskich 9, red. W. Wysoczański, I. Łuczków, Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego (w druku).
- Szyk słowa się. Zalecenia normatywne a uwarunkowania systemowe, [w:] Prace Filologiczne 2018 (w druku).
- Aparat terminologiczny składni linearnej języka polskiego, [w:] Staropolskie spotkania językoznawcze, red. T. Mika, Poznań 2018 (w druku)
- Operatory metapredykatywne otwierające pozycję dla komparatywu, [w:] Prace Filologiczne 2018 (w druku).
- Opozycja semantyczna partykuł w końcu – wreszcie, [w:] Tom dedykowany Annie Wierzbickiej (w druku).